موزه ملی فرش آذربایجان در باکو

موزه ملی فرش آذربایجان در باکو یکی از جاذبه‌های گردشگری دیدنی با ظاهری جذاب به مانند یک فروش رول‎شده با کلی مجموعه و برنامه‌های سرگرم‌کننده است. در این مقاله از وبسایت کایت با ما همراه باشید تا شما را با این مجموعه حیرت‌انگیز آشنا کنیم. همچنین در صورتی که می‌خواهید از قیمت تور باکو مطلع شوید، وارد صفحه "تور زمینی و هوایی باکو" شوید.

نگاهی گذرا به تاریخچه موزه ملی فرش آذربایجان در باکو

این موزه تخصصی در باکو در سال 1967 به عنوان موزه ملی فرش و هنرهای کاربردی آذربایجان تاسیس شد و وقف هنر فرش‌بافی گشت. در دوران شوروی این موزه به گردآوری، پژوهش و نمایش گسترده متنوعی از فرش‌ها و بافته‌های سنتی موجود در آذربایجان شد.
اولین نمایشگاه آن در سال 1972 برگزار شد که آن زمان در شهر قدیمی باکو قرار داشت و سپس مجدداً در دهه‌های 1970 و 1980 به جمع‌آوری سراسری شهر پرداخته و در دهه 1990 به موقعیت جدید نقل مکان پیدا کرد.
در سال 2007، دولت به کمک رئیس‌جمهور آذربایجان، الهام علیف، تصمیم به بسط گسترش فرهنگی کشور گرفته و یک پارک ملی کنار دریا احداث کردند که در حال حاضر موزه در آنجا واقع شده است.
ساختمان جدید موزه توسط معمار اتریشی، فرانز جانز طراحی شده و به صورت یک فرش رول‌شده می‌ماند که ساخت آن 6 سال به طول انجامید و در سال 2014 افتتاح شد. اکنون این موزه، بیش از 10000 نمایه در اختیار دارد که انواع فرش‌ها، اشیای بافته‌شده متنوع، کارهای فلزی، منسوجات، گلدوزی‌ها و جواهرات را شامل می‌شود.

طبقات موزه ملی فرش آذربایجان در باکو

طبقه اول

اولین طبقه از این مجموعه بر توسعه فرش‌بافی آذربایجان تمرکز دارد. این موزه کار خود را با ساده‌ترین نوع فرش یعنی حصیر آغاز کرد و به شکل‌های پیچیده‌تر و کامل‌تری دست یافت (جاجیم، گلیم، زیلو و...). پرونده‌های چندرسانه‌ای به ما کمک می‌کنند تا تکامل فرش‌بافی را در کشور آذربایجان شاهد باشیم. صفحات نمایش، تکنیک خلق هر نوع فرش تخت‌بافی را به نمایش می‌گذارند. ماشین‌های پارچه‌بافی عمودی و افقی؛ ابزارهای بافندگی برای پشم‌زنی، شست‌وشو و شانه‌زنی کرک و مو و نیز دستگاه چرخاندن و خشک‌ کردن نخ و ریسمان‌ها. در این موزه می‌توانید شاهد یافته‌های باستان‌شناسی از سوی مناطق مختلف آذربایجان باشید که ریشه‌های باستانی هنر ملی فرش‌بافی را به رخ می‌کشد.

طبقه دوم

دومین طبقه از موزه ملی فرش آذربایجان در باکو، فرش‌های کرک‌دار را به نمایش می‌گذارد. آن‌ها مطابق با سیستم طبقه‌بندی توسعه‌یافته توسط لطیف کریمف، دانشمند و هنرمند فرش گروه‌بندی شده‌اند. در این قسمت از موزه می‌توانید گروه‌های فرش‌بافی گوبا، شیروان، باکو، گنجه، گازاخ، کاراباخ و تبریز را مشاهده کنید.
در سال 2013، فرش‌های آژداهالی (اژدها) و سالیان خیلاسی که در این طبقه نمایش داده می‌شوند توسط یک کلکسیون‌دار آمریکایی به نام گرور شیلتز به موزه اهداء شدند. فرش قرن 17امی آژداهالی باستانی‌ترین و منحصربه‌فردترین فرش از مجموعه این موزه است.

طبقه سوم

طبقه سوم موزه ملی فرش آذربایجان در باکو توسعه فرش آذربایجان در قرن‌های 19ام و 20ام را به تصویر می‌کشد. در اینجا می‌توانید شاهد فعالیت‌های شرکت آذرخالچا و دستاوردهای مهم آن در توسعه هنر فرش‌بافی باشید.

فرش‌های تخت‌باف

657 مورد در بین مجموعه «فرش‌های تخت‌باف» موزه ملی فرش آذربایجان در باکو قرار دارد. در بین آن‌ها می‌توانید شاهد محصولاتی همچون پالاس، چیپالاس، گلیم، جادریگا، جاجیم، شادا، لادی، وارنی، زیلی و سوماخ باشید. این مجموعه به لحاظ تاریخی قرن‌های 18ام تا 20ام را پوشش می‌دهد.

فرش‌های کرک‌دار

مجموعه «فرش‌های کرک‌دار» که بخش اصلی موزه به شمار می‌آید، دارای 2323 نمایه است که از قرن 17ام تا 20ام را پوشش داده و به عصر حاضر نیز می‌رسد. در این مجموعه شاهد چهار نوع فرش‌بافی در آذربایجان هستیم: گوبا-شیروان، گنجا-گازاخ، کاراباخ و تبریز.

فلزکاری

مجموعه آثار «فلزکاری» موزه ملی فرش آذربایجان در باکو متشکل از 1194 شیء است. و اساساً دوران تاریخی بین قرن‌های 19ام تا 20ام را پوشش می‌دهد و نمایانگر محصولات فلزکاری مراکز کاراباخ، نخجوان، شیروان و لاهیج است.

پارچه، لباس، گلدوزی

مجموعه «پارچه، لباس، گلدوزی» دربردارنده 1200 شیء از قرن‌های 19ام و 20ام است. نمونه‌هایی از لباس‌های مناطق مختلف آذربایجان مانند چپکان (نوعی ژاکت)، آرخالق (نوع دیگری از ژاکت)، تومان (دامن)، کردو (نوعی شبپوش بی‌آستین)، جانلیق (جلیقه)، چوخا (لباس بیرونی مردانه)، یاپینی (نوعی عبا)، چاخچور (شلوار ابریشمی زنانه)، شلوار، چارق، لابدا (ژاکت زنانه)، کویناک (پیراهن)، عرقچین، روبند، کلاقچی (روسری ابریشمی زنانه) و چارشب در این مجموعه دیده می‌شود.

سرامیک، شیشه، چوب و کاغذ

مجموعه «سرامیک، شیشه، چوب و کاغذ» از موزه ملی فرش آذربایجان در باکو، متشکل از 2306 نمایه است. بیشترشان به قرن‌های 19ام و بیستم تعلق دارند.

جواهرات

مجموعه «جواهرات» 796 اقلام را در خود دارد که بیشترشان به قرن‌های نوزدهم و بیستم تعلق دارند. بااین‌حال، قدیمی‌ترین‌شان متعلق به عصر برنز (اواخر هزاره سوم و اوائل هزاره دوم پیش از میلاد) هستند: شمشیرها، گوشواره‌ها، دستبندها، و اشکال توتمی پرندگان. این مجموعه بیشتر انواع جواهرات زنانه را در خود جای داده است: دومچه (سرآذین)، گوشواره –پیالازنگ، سبات؛ سینه‌بند، بوگازالتی (گردنبندهای زنجیره‌ای)، دستبند برای بازو و پا؛ حلقه، کمربند و قلاب کمربند.

نمایشگاه میراث آذربایجان در موزه لوور

43امین جلسه از کمیته میراث جهانی در باکو رویدادی بسیار قابل‌توجه و حائزاهمیت برای زندگی فرهنگی کشور آذربایجان است. این رویداد متمایز و بی‌همتا، با همکاری بین آذربایجان و یونسکو به یکی از بهترین فعالیت‌های رئیس‌جمهور آذربایجان الهام علیف و معاون اول وی، مهربان علیفا بدل شده است. توسعه روابط بین آذربایجان و فرانسه و خلق دپارتمان هنر اسلامی در موزه لوور در سال 2012 نیز فصل جدیدی را در تاریخ همکاری بین دو کشور رقم زده است. و این رویداد در ماه جولای سال 2019 برگزار شده است.

کلاس‌های موزه ملی فرش آذربایجان در باکو

در این موزه‌ها کلاس‌هایی همچون فرش‌بافی، گلدوزی، تئاتر، نقاشی، دستبندسازی، عروسک‌سازی، نقاشی ظروف شیشه‌ای و سوغات‌سازی برگزار می‌شود.

برنامه‌های آموزشی

خودتان رنگ‌آمیزی کنید (برای کودکان بین 4 تا 12 سال)

در طول بازی، به مشارکت‌کنندگان برگه‌های کاغذی داده می‌شود تا نمونه‌های نقاشی‌شده هنرهای کاربردی تزئینی را رنگ‌آمیزی کنند و سپس در پایان درخصوص موارد رنگ‌شده، اطلاعات مناسبی دراختیارشان قرار می‌گیرد.

کودک نسل (برای نوجوانان بین 10 تا 16 سال)

در طول این برنامه، مشارکت‌کنندگان از یکی از نمایه‌های به تصویرکشیده‌شده در موزه عکس می‌گیرند و سپس آماده می‌شوند تا گزارشات خود را در خصوص آن نمایه با جمع‌آوری اطلاعات درباره موزه آماده کنند (از طریق کتابخانه یا با کمک متخصصان موزه).

پازل‌های فرشی (بچه‌های سنین بین 8 تا 15 سال)

در طول بازی، گروهی متشکل از 5 بچه، با حل پازل براساس تصویر فرش، تکه‌های آن را دور هم می‌چینند.

 فرش خود را بساز (بچه‌های سنین 7 تا 13 سال)

مشارکت‌کنندگان فرش خودشان را با استفاده از برنامه‌ رایانه‌ای با استفاده از الگوهای فرش خلق می‌کنند.

یاد می‌گیریم تا فرش ببافیم (نوجوانان سنین 9 تا 16 سال)

در طول برنامه، مشارکت‌کنندگان یاد می‌گیرند تا براساس طرح فرش، یک فرش ببافند. در اینجا، مشارکت‌کنندگان جزئیات کاملی در ارتباط با تکنیک‌های فرش‌بافی یاد می‌گیرند.