قره باغ کجاست؟ همه چیز در مورد شهر پربحث قره باغ

قره باغ نام منطقه‌ای در جنوب غربی جمهوری آذربایجان، شرق ارمنستان و همسایگی شمال ایران می‌باشد که از ارتفاعات قفقاز کوچک تا زمین‌های پست و هموار بین رودخانه‌های ارس و کر گسترده شده است. این منطقه در زبان آذربایجانی به نام قره باغ و در زبان ارمنی به نام آرتساخ شناخته شده است و از زمان قدیم بنا به دلایل مختلف مورد توجه همگان بوده است. لازم به ذکر است که واژه "قره" در زبان ترکی آذربایجانی علاوه بر معنای سیاه به معنی بزرگ نیز می‌باشد و در واقع قره باغ به منطقه‌ای اطلاق می‌شود که باغ‌های وسیع و انبوهی را در دل خود جای داده است که رنگ درختان آن سبز متمایل به سیاه می‌باشد. جالب است بدانید که این نام برای اولین بار در اسناد مربوط به قرن دوازدهم میلادی ذکر شده است و محل سکونت انسان‌های نخستین به نام «غار آزیخ» بوده است. اما در دهه‌های اخیر دو کشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان همواره بر سر حاکمیت منطقه قره باغ با مشکل مواجه شدند که در این مقاله از کایت اطلاعات بیشتری از این منطقه و دلیل بحران در قره ‌باغ را در اختیارتان قرار خواهیم داد. پس با ما همراه باشید.همچنین پیشنهاد می‌کنیم برای مشاهده تورهای باکو وارد صفحه "تور باکو" شوید.

قره باغ کجاست؟

قره باغ یک منطقه کوهستانی می‌باشد که در شمال رود ارس و در همسایگی شمال غرب کشور ایران واقع شده است. مساحت این منطقه تقریبا حدود 4378 کیلومتر مربع می‌باشد که با توجه به آخرین سرشماری در سال 1989 جمعیت آن به 189029 نفر می‌رسید. شوشا و خان‌کندی از شهرهای بسیار مهم منطقه قره باغ می‌باشد که به طور کلی اکثر فعالیت‌های مهم این منطقه در این دو شهر انجام می‌شود. با وجود این‌که منطقه قره باغ توسط کوه‌های سر به فلک کشیده احاطه شده است و حمل و نقل و ارتباط به این منطقه بسیار دشوار می‌باشد، اما ثروت‌های زیرزمینی بسیار باارزشی نظیر زمین‌های حاصل‌خیز، جنگل‌ها، معادن و منابع فراوانی را در دل خود جای داده است. به علاوه با وجود اینکه این منطقه از پستی و بلندی‌های زیادی تشکیل شده است، اما بیشتر شامل مناطق تابستانی خنک و گرم و زمستانی ملایم می‌باشد.

دلیل بحران در قره باغ چیست؟

جالب است بدانید که در دوران صفویه منطقه قره باغ جزو سرزمین ایران به حساب می‌آمد، اما پس از انعقاد قرارداد ترکمنچای و گلستان به روسیه واگذار شد. پس از آن نیز روسیه ارامنه ایرانی را به منطقه‌ای که زیر نظر خود بود، منتقل کردند و مناطق مسلمان‌نشین قره باغ و ایروان را برای اسکان آن‌ها در نظر گرفتند. به دنبال وقوع جنگ‌های روسیه و عثمانی، ارامنه مناطق شرقی حکومت عثمانی با روس‌ها متحد شدند و علیه دولت عثمانی به جنگ برخواستند. پس از این‌که ارامنه در این جنگ پیروز شدند به داخل مرزهای روسیه مهاجرت کردند و ترکیب جمعیتی خان‌نشین قره باغ و ایروان را به نفع خود تغییر دادند که پس از این اتفاق اکثر ساکنان قره باغ ارمنی‌ها بودند. اما پس از اینکه ارمنستان و آذربایجان در سال 1918 به کشوری مستقل از امپراطوری روسیه تبدیل شدند، بر سر حاکمیت منطقه قره باغ به مشکل برخوردند و اختلافات بین آن‌ها آغاز شد. با تثبیت قدرت اتحاد جماهیر شوروی در سال 1923، این حکومت منطقه کوهستانی قره باغ را به صورت مستقل به استانی در جمهوری آذربایجان تبدیل کرد.

در پایان دوران حکومت اتحاد جماهیر شوروی، در سال ۱۹۸۸، جنگ خونینی بین سربازان جمهوری آذربایجان و جدایی‌طلبان ارمنی آغاز شد. این درگیری باعث مرگ ده‌ها هزار نفر شد و صدها هزار نفر را آواره کرد. بسیاری از آذربایجانی‌ها مجبور به ترک خانه‌هایشان شدند. در اخرین سال‌های حکومت شوروی مجددا اختلاف‌ها بر سر حاکمیت قره باغ شدت گرفت و حتی بعد از سقوط این حکومت در سال 1991 درگیری‌ها بر سر این منطقه بیشتر از قبل شد که در پی این عمل نیروهای ارمنی در سال 1994 موفق شدند که بخشی از منطقه کوهستانی قره باغ را اشغال کنند و این جنگ در نهایت پس از کشته شدن 35 هزار نفر با اعلام آتش‌بس دائم به اتمام رسید. نیروهای ارمنستان تا زمان توافق آتش بس، کنترل منطقه قره‌باغ را در دست گرفتند. پس از این توافق، قره‌باغ به عنوان بخشی از جمهوری آذربایجان باقی ماند، اما عملاً توسط جمهوری خودخوانده ارامنه‌تبارها اداره می‌شود و بسیاری از آن‌ها به حمایت ارمنستان وابسته‌اند. امروزه نیز مقام‌های این کشور خود را کشوری کاملا مستقل می‌پندارند، اما هیچ کشور دیگری و حتی سازمان ملل استقلال این کشور را به رسمیت نمی‌شناسد. جالب است بدانید که هر دو طرف مناقشه به منظور اثبات ادعای حکومت خود دلایل و استدلال تاریخی ارائه می‌دهند. مثلا جمهوری آذربایجان ادعا می‌کند که منطقه کوهستانی قره باغ بخشی از قلمرو آذربایجان است و در مقابل ارمنستان نیز ادعا می‌کند که سه چهارم جمعیت این منطقه را ارمنی‌ها تشکیل داده‌اند و این منطقه بخشی از قلمرو ارمنستان به حساب می‌آید.

مذاکرات صلح

مذاکرات صلح برای حل این جنگ طولانی به واسطه میانجیگری گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا انجام شده است. لازم به ذکر است که این نهاد در سال 1992 تاسیس شد و ریاست آن را به طور مشترک ایالت متحده، روسیه و فرانسه به عهده دارند. اما تا به امروز هیچ گونه عهدنامه صلحی امضا نشده است. درگیری‌ها بین ارمنستان و آذربایجان در طول سه دهه گذشته ادامه داشته است و نیروهای بسیار زیادی از هر دو طرف جان خود را از دست داده‌اند. آخرین درگیری جدی نیز که قبل از درگیری‌های اخیر صورت گرفته است در سال 2016 اتفاق افتاد. جنگ و درگیری در منطقه قره باغ همچنان تحت عنوان یک بن بست باقی مانده است و برخی از کشورهای همسایه نظیر ایران، ترکیه و روسیه نیز نگران هستند که این درگیری‌ها از منطقه خارج شود و آن‌ها را به داخل این جنگ بکشاند. روسیه که در ارمنستان پایگاه نظامی دارد و با این کشور متحد می‌باشد، اما در عین حال با آذربایجان نیز رابطه خوبی دارد و با هر دو طرف برای صلح گفتگوهای اضطراری انجام داده است. ترکیه نیز به وضوح از آذربایجان حمایت می‌کند و در ابتدای درگیری‌ها از ارمنستان درخواست کرد تا به این نزاع پایان دهد که در پی این عمل ارمنستان ترکیه را برای حمایت مستقیم از آذربایجان متهم کرد، اما در نهایت این ادعا از طرف آذربایجان رد شد. ایران نیز که هم با ارمنستان و هم با آذربایجان همسایه است، گفته است که تحولات را به طور جدی دنبال می‌کند و پیشنهاد انجام مذاکرات صلح و ایفای نقش برای حل این درگیری را داده است.

آخرین وضعیت منطقه قره باغ در سال 2024 

فرهنگ و هنر قره باغ

جالب است بدانید با وجود این‌که قره باغ ترکیبی از قومیت‌های مختلف را در دل خود جای داده است، اما دارای وحدت فرهنگی می‌باشد که این امر را می‌توان در نمونه‌های صنایع دستی همچون سفال‌های موجود، قالیچه‌ها و... مشاهده کرد. به علاوه موسیقی منطقه قره باغ نیز از شهرت بسیار زیادی برخوردار است و مورد توجه همگان واقع شده است.

سخن پایانی

در این مقاله از کایت ما اطلاعات جامعی از شهر پربحث قره باغ در اختیارتان قرار دادیم. همان‌طور که مطالعه کردید تا به امروز هیچ گونه عهدنامه صلحی بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان امضا نشده است و فعلا فقط باید صبر کرد و دید که این درگیری‌ها تا کجا قرار است ادامه پیدا کند. در پایان توصیه می‌کنیم که سری به وبلاگ کایت بزنید تا به اطلاعات بیشتری از ارمنستان و جمهوری آذربایجان دست یابید. به علاوه برای مشاهده تورهای ارمنستان و آذربایجان نیز می‌توانید وارد صفحه تور‌های کایت  شوید.