خانه‌ی ملا باشیِ اصفهان | تصاویر و دانستنی‌های جالبِ خانه‌ی معتمدی اصفهان

بدون شک یکی از مهم‌ترین و شناخته شده‌ترین نقاط ایران در سراسر جهان، شهر اصفهان است، اصفهان پیشینه‌ای طولانی دارد، در برخی دوره‌های تاریخی به عنوان پایتخت ایران انتخاب شده و در تمام ادوار، شهر مهمی به حساب می‌آمده است. در میان آثار تاریخی این شهر، می‌توان ردپای هر عصری را پیدا کرد، شاید همین امر سبب شده که اصفهان به نصف جهان معروف شود. در اصفهان هر چیزی که متعلق به یک شهر تاریخی است وجود دارد، از پل‌های قدیمی گرفته تا میدان‌های کهن و خانه‌های تاریخی، ما در این مقاله قصد داریم به سراغ یکی از جذاب‌ترین خانه‌های تاریخی اصفهان برویم، خانه‌ای که هم سرگذشت جذابی دارد و هم معماری‌اش بی نظیر و فوق العاده است، این خانه‌ی دیدنی، خانه‌ی ملا باشی می‌باشد که بی تردید یکی از زیباترین خانه‌های تاریخی ایران به شمار می‌رود و هر کس که ذره‌ای به زیبایی علاقه داشته باشد نمی‌تواند به اصفهان سفر کرده ولی از این مکان تماشایی دیدن نکند. اگر قصد سفر به اصفهان را دارید و در حال کامل کردن لیستی از جاذبه‌های این شهر هستید که باید از آن‌ها دیدن کنید، پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مقاله همراه ما باشید تا بیشتر با این خانه‌ی زیبا و کم نظیر آشنا شده و مطمئن شوید که حتما باید آن را در لیست خود بگنجانید.

خانه‌ی ملا باشیِ اصفهان

خانه‌ی ملا باشی اصفهان، یکی از زیباترین و معروف‌ترین جاذبه‌های تاریخیِ این شهر است که قدمت زیای دارد، این خانه از معماری بسیار زیبایی برخوردار است که از مهم‌ترین دلایل محبوبیت آن می‌باشد. خانه‌ی ملا باشی با تلاش‌های صاحب کنونی‌اش یعنی آقای معتمدی، در خرداد ماه سال 1381 به ثبت ملی رسید، این خانه امروزه برای بازدید تمام مردم باز است و از جمله مکان‌های مورد علاقه‌ی گردشگران داخلی و توریست‌های خارجی به شمار می‌رود. به دلیل نزدیک بودن به اماکنی نظیر خانه‌ی مشروطیت و خانه‌ی انگورستان ملک التجار، خانه‌ی ملا باشی، در میان گردشگران محبوبیت بسیاری دارد و این فاصله‌ی کم باعث شده تا توریست‌ها بتوانند در یک روز از چند مکان تاریخی بازدید کنند.

تاریخچه‌ی خانه‌یِ ملا باشی

ناصر الدین شاه پسری به نام ظل السلطان داشت که حاکم اصفهان بود، او در دوران حکمرانی خود اعمال ناشایست بسیاری انجام داد، کارهایی مانند شکار بی رویه‌ی حیواناتِ میانکاله مثل ببر خزری و از بین بردن آثاری که از دوران صفویه به جا مانده بود. ناصر الدین شاه برای جلوگیری از این کارهای ناشایست و آرام کردن فضای اصفهان که بخاطر وجود ظل السلطان آشفته شده بود، فردی به نام ملا باشی را راهی این شهر کرد. ملا باشی فردی مذهبی با لباس روحانیت و از منجمان دربار شاه بود، او به اصفهان آمد و در خانه‌ای در محله‌ای قدیمی نزدیک منزل افراد بزرگ و سرشناسی همچون حاج آقا نجفی ساکن شد. بعدها ملا باشی این خانه را خرید، تغییراتی در آن انجام داد و تا سال‌ها در آن زندگی و به امور مردم رسیدگی می‌کرد، به همین دلیل این خانه را به خانه‌ی ملا باشی می‌شناسند. سال‌ها پس از فوت ملا باشی، شخصی به نام آقای معتمدی این خانه را خریداری کرد، آن را بازسازی نمود و برای اینکه به ثبت ملی برسد تلاش‌های فراوانی انجام داد، تلاش‌های بسیار آقای معتمدی سبب شد که این خانه‌ی زیبا به خانه‌ی معتمدی هم معروف شود. امروزه از این خانه به عنوان هتل برای دیپلمات‌ها استفاده می‌شود، همچنین در روزهای عادی گردشگران می‌توانند از قسمت‌های مختلف آن بازدید کنند.

معماری و ویژگی‌های خانه‌ی ملا باشیِ اصفهان

خانه‌ی ملا باشی یکی از زیباترین خانه‌های تاریخی اصفهان است که حتی در ایران هم مانند آن کم پیدا می‌شود، قدمت این خانه به زمان صفویان می‌رسد، اما در دوره‌های بعدی مانند زندیه و قاجار نیز قسمت‌های مختلفی به آن اضافه شد. هنگامی که ملا باشی این خانه را خرید یک قسمت زمستان نشین و 2 پنج دری بخش‌های محدودِ این خانه را تشکیل می‌دادند، اما ملا باشی قسمت‌های متعدد و زیبایی به خانه افزود و بخش‌های قدیمی را بازسازی کرد، پس از ورود آقای معتمدی نیز قسمت‌های قدیمی به طور کامل مرمت شدند و زیبایی گذشته‌ی خود را بازیافتند. مساحت خانه‌ی ملا باشی حدود 1300 متر مربع است و 2 طبقه دارد، این خانه دارای بخش‌های زیادی است که هر کدام کاربردی متفاوت داشته و یکی از دیگری زیباتر هستند. خانه‌ی ملا باشی معماری بسیار زیبایی دارد، این معماری تلفیقی از هنر معماران دوره‌های مختلف است و هر کس که تزئینات آن را از نزدیک ببیند می‌تواند به هنر معماران ایرانی پی ببرد. خانه‌ی ملا باشی از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده که در ادامه به توضیح هر یک می‌پردازیم:

• حیاط بیرونی: حیاط بیرونی خانه‌ی ملا باشی، فضایی مستطیل شکل است که حوضی بیضی در وسط آن قرار دارد، در این حیاط چند اتاق 3 دری وجود دارد که یکی از آن‌ها در انتهای حیاط واقع شده و پنجره‌هایی به سمت خیابان دارد، پله‌هایی در حیاط بیرونی تعبیه شده که راه ارتباطی به طبقه‌ی دوم و ایوان هستند. حیاط بیرونیِ خانه‌ی ملا باشی در طول سال‌ها آسیب دیده و زمانی که به آقای معتمدی رسید، تقریبا تخریب شده بود، به همین دلیل هنگام بازدید، بیشترین تعمیرات و بازسازی‌ها در این قسمت به چشم می‌خورد.
• حیاط اندرونی: حیاط اندرونی خانه‌ی ملا باشی، حیاطی مربع شکل است که اتاق‌های 3 دری، 5 دری و 9 دری در اطراف آن قرار دارند، این اتاق‌ها در ویژگی‌های کلی با هم تفاوت دارند اما تزئیناتشان به هم شبیه است، در تمام این اتاق‌ها نقاشی‌هایی از دوران زندیه وجود دارد، پرتره‌هایی به سبک غربی در اتاق‌ها قابل مشاهده است که نشان از نفوذ فرهنگ غرب در دوران قاجار دارد. در قسمت‌های بالاییِ اتاق‌های 5 دری، پنجره‌هایی وجود دارد که 2 کاربرد داشته‌اند، یکی رفت و آمد غلامان بوده و دیگری تماشا کردن مراسم‌های مذهبی به وسیله‌ی زنان تا افراد غریبه آن‌ها را نبینند. حوض آبی رنگِ وسطِ حیاط و گچبری‌های روی دیوارهایِ این قسمت، از زیبایی‌های خانه‌ی ملا باشی به شمارمی‌رود.
• شاه نشین (اتاق 9 دری): زیباترین بخشِ خانه‌ی ملا باشی، شاه نشینِ این مکان است، این قسمت از خانه از آسیب‌های گذشتِ زمان در امان مانده و کمترین مرمت را به خود دیده است. شاه نشین 9 پنجره‌ی بزرگِ اُرُسی با شیشه‌های رنگی دارد که علاوه بر اینکه نورِ این قسمت را به بهترین شکل تامین می‌کند، با پاشیدن نورهای رنگی روی فرش و دیوارها، فضایی دلنشین و جذاب را به وجود می‌آورد. در این قسمت گچبری‌های رنگی، تزئینات طلا کاری شده، فرشی بزرگ و نفیس و وسایل عتیقه‌ای همچون لوستر، شمعدان و... خود نمایی می‌کنند.
• تابستان نشین: تابستان نشین فضایی 8 ضلعی در خانه‌ی ملا باشی است که حوضی آبی رنگ و زیبا در وسط آن قرار دارد، این فضا در دوره‌ی زندیه ساخته شده است. برای رسیدن به تابستان نشین باید از راهرویی عبور کرد که دارای نور پردازی چشم نواز و تزئینات زیبا می‌باشد، در بخش تابستان نشین اتاق‌هایی وجود دارد که بر روی هر کدام، نام یکی از ماه‌های سال گذاشته شده است، دیوارها نیز دارای نقاشی‌هایی از ماه‌های باستانی و سیاره‌های مختلف هستند. این قسمت ساختمان به حوضخانه هم معروف است و یک ساعت آفتابی دارد که بسیار دیدنی است، روی سقف و دیوارهای تابستان نشین طلا کاری‌های زیبا و گچبری‌های دیدنی به چشم می‌خورد و 3 دری‌های این قسمت به اتاق‌های بیرونی و اندرونی راه دارند.
• اتاق کار: در خانه‌ی ملا باشی، 2 اتاق کار وجود دارد که یکی از آن‌ها در قسمت غربیِ حیاط بیرونی است، ملا باشی که فردی مومن و مورد اعتماد مردمِ شهر بود، در این اتاق‌ها با مردم ملاقات و مشکلات آنان را حل می‌کرد.
• سرداب: غالبِ خانه‌های تاریخیِ ایران، دارای سرداب هستند، سردابِ خانه‌ی ملا باشی در زیر اتاق‌های 5 دری و 9 دری قرار دارد. این سرداب‌ها آجری هستند و از آن‌ها علاوه بر نگهداریِ موادِ غذایی، برای در امان ماندن از گرمای تابستان هم استفاده می‌کردند. در مرکز سرداب‌ها حوضی پر از آب وجود دارد که با عبورِ باد از روی آبِ داخل حوض، هوای این فضا خنک می‌شده است، این سرداب‌ها در دوره‌های صفویه و قاجاریه ساخته شده و در تابستان برای استراحت از آن‌ها استفاده می‌کردند.

بهترین زمان سفر به خانه‌ی ملا باشیِ اصفهان

خانه‌ی ملا باشی در بافت شهری اصفهان واقع شده، به همین دلیل خیلی تفاوتی ندارد که در چه زمانی به این خانه بروید، اما در تابستان‌ها که روزها طولانی‌تر است و خصوصا هنگام ظهر که آفتاب از شیشه‌های رنگی عبور کرده و کف اتاق‌ها پهن می‌شود، بهترین زمانی است که می‌توانید برای بازدید از خانه‌ی ملا باشی انتخاب کنید.

مسیر دسترسی به خانه‌ی ملا باشیِ اصفهان

برای رفتن به خانه‌ی ملا باشی، باید خود را به اصفهان برسانید، این خانه در مرکز اصفهان و در محله‌ی پاقلعه قرار دارد. محله‌ی پاقلعه در محدوده‌ی طرح ترافیک نیست و به راحتی می‌توان با خودروی شخصی و از طریق خیابان مولوی یا بزرگراه چمران به خانه‌ی ملا باشی رسید.

آدرس: استان اصفهان، خیابان هشت بهشت، خیابان ملک، بن بست ملا باشی، درب اول سمت راست، خانه‌ی تاریخی ملا باشی

چگونگی اقامت در خانه‌ی ملا باشیِ اصفهان

برای اینکه بتوانید در نزدیکیِ خانه‌ی ملا باشی اقامت کنید، می‌توانید از هتل‌هایی مانند هتل پارتیکان، هتل سپاهان، بوتیک هتل قصر منشی، هتل زنده رود، هتل ملک و بسیاری هتل‌های دیگر استفاده نمایید.

در این مقاله خانه‌ی تاریخی و زیبای ملا باشی را به شما معرفی کردیم، خانه‌ای با سرگذشتی زیبا و معماری بی نظیر که حتما باید در سفر به اصفهان سری به آن بزنید. اگر تصمیم داشتید این خانه‌ی جذاب را از نزدیک مشاهده کنید می‌توانید از طریق تورهای کایت به اصفهان سفر کرده و به بازدید از خانه‌ی ملا باشی بروید.