لغو ویزای روسیه برای ایرانیان!؟ بررسی طرح و تاریخ اجرا

چند وقتی یا شاید بهتر است بگوییم چند سالی است که درباره لغو ویزای روسیه برای ایرانیان اخباری می‌شنویم و هر بار چند روزی این بحث داغ است و بعد تب این خبر فروکش می‌کند. اواسط شهریور بود که خبر سفر وزیر گردشگری ایران جناب آقای مونسان به روسیه با هدف برداشتن روادید بین دو کشور پخش شد و قرار بود در انتهای مهرماه (27 تا 30 مهر) هیئتی از وزارت گردشگری ایران راهی روسیه شوند تا این برنامه‌ای که اجرای آن 6 سال است به تعویق افتاده است را اجرایی کنند. متاسفانه مجددا اعلام شد که لغو ویزای روسیه که یک گام تا نهایی شدن فاصله دارد، باز هم مثل این چند سال به تعویق افتاد و این بار علتش لغو سفر وزیر به روسیه بود. سفر هیئت گردشگری ایران به روسیه با هدف برداشتن ویزای بین دو کشور در دقیقه 90 به دلیل اوج گرفتن کرونا از سمت روسیه لغو شد و در همین باره نیز اخبار جدیدی منتشر گردید.

لغو ویزای گروهی، نه انفرادی!

اخیرا جناب آقای مونسان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در مصاحبه‌ای که با خبرگزاری اسپوتنیک روسیه داشته است، خاطرنشان کرده‌اند،

 "لغو روادید مشمول افراد به صورت انفرادی نمی‌‌شود، بلکه شامل گروه‌های تور گردشگری یعنی گروه‌های متشکل از حداقل ۵ نفر و حداکثر ۵۰ نفر است. بنابراین لغو روادید در قالب آژانس‌‌های گردشگری دو کشور برای تورهای ۵ الی ۵۰ نفره است."

و همچنین تاکید کرده‌اند که فعلا هیچ برنامه‌ای برای لغو ویزای انفرادی روسیه ندارند و ابتدا باید لغو ویزای گروهی انجام شود و پس از بررسی نتایج، اگر نیازی به لغو ویزای انفرادی باشد، نسبت به برداشتن ویزای انفرادی بین روسیه و ایران از سمت وزارت امور خارجه اقدام شود. در خبرهای دیگر اعلام شده است که فقط برخی از آژانس‌های مسافرتی امکان صدور این نوع ویزا را خواهند داشت که این آژانس‌ها باید از سمت هر دو طرف به تایید رسیده باشند ولی تا به الان اطلاعات بیشتری در این مورد و پاسخ به این سوال که چه آژانس‌های مسافرتی می‌توانند این تاییدیه را بگیرند، در دست نیست.

در همین باب سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، ماریا زاخارووا دقیقا قبل از لغو سفر آقای مونسان و در یک کنفرانس خبری اعلام کردند:

 "آژانس گردشگری فدرال روسیه در حال همکاری با ایرانی­‌ها برای تدوین سازوکارهای پیاده‌­سازی توافق‌های مربوط به لغو روادید است. سخنگوی امور خارجه روسیه اضافه کرد که تصمیم­‌گیری در مورد زمان اجرایی‌ شدن این توافق‌نامه به موقعیت همه­‌گیری کرونا در روسیه و ایران و اقدامات قرنطینه‌­ای مروبط به این بیماری در دو کشور بستگی دارد."

این خبر در چندین خبرگزاری داخلی و خارجی از جمله خبرگزاری‌های کشور روسیه بازتاب زیادی داشت و به آن پرداخته شد.

تاریخچه ویزای روسیه برای ایرانیان

اطلاعات کاملا موثق در مورد ویزای روسیه یا (شوروی در قدیم) در پیش از انقلاب اسلامی به راحتی در دسترس نیست و نمی‌توان به صورت قطعی در مورد نوع ویزای روسیه نظر داد ولی چیزی که پر واضح است، روابط پیچیده و حساس ایران با روسیه در بازه‌های تاریخی مختلف است. قبل از سال 57 با توجه به روابط موجود نظام حاکم بر ایران با کشورهای دنیا، امکان سفر فقط با پاسپورت به بسیاری از کشورهای دنیا برای شهروندان ایرانی وجود داشت ولی پس از تسخیر لانه جاسوسی آمریکا و بعدتر حوادث سفارت عربستان سعودی رویه صدور ویزا و مسافرت ایرانیان به کشورهای خارجی دشوارتر شد. با توجه به اینکه امکان سفر به بیشتر کشورهای اروپایی و آسیای میانه و کشورهای آمریکایی وجود داشته است، احتمال می‌دهیم گرفتن ویزای روسیه آنچنان دشواری‌ای برای شهروندان ایرانی نداشته است.

شروع برنامه لغو ویزای دوطرفه ایران-روسیه

شروع این برنامه را می‌توان به اقدامات دولت ایران در سال 1393 مرتبط دانست که با درخواست ایران برای تسهیل صدور روادید برای شهروندان دو کشور آغاز شد. پس از آن دولت فدرال روسیه پیگیری بیشتری برای این موضوع انجام داد که به تفاهم‌نامه صدور ویزا بین دو کشور انجامید. اقدامات جدی در این زمینه به صورت عملی صورت نپذیرفت و لغو ویزای دو کشور تا سال 1395 معطل ماند. در سال 95 مجدد مقامات دو کشور به لزوم اجرای این برنامه تاکید کردند و تسهیل روادید گردشگران گروهی ایران و روسیه به تصویب رسید ولی هنوز هم که هنوز است به صورت عملیاتی پیاده سازی نشده است. از سال گذشته (1398) مجدد بحث لغو ویزا داغ شد و خبرهای زیادی منتشر شد و قرار شد وزیر میراث فرهنگی ایران این طرح را به اجرا بگذارد ولی پدید آمدن کرونا و شیوع همه گیر این ویروس، تمامی برنامه‌ها را به هم ریخت و عقب انداخت.

اجرای طرح برداشته شدن ویزای روسیه

حالا پس از گذشت حدود 6-7 سال پس از بیان این طرح، آقای مونسان قرار است سفری به روسیه داشته باشد تا شاید این بار دیگر این طرح به اجرا برسد ولی ممکن است باز هم اجرای این طرح زمان زیادی ببرد. ایشان در این باره خاطر نشان کردند که تا آخر ماه به روسیه سفر خواهند داشت تا پیگیری این طرح جدی‌تر از پیش انجام شود ولی چشم وزارت بیشتر به سمت گردشگری ورودی است و می‌خواهد پس از لغو یک طرفه ویزای چین و عمان، تعداد گردشگرانی که به ایران وارد می‌شوند را بهبود بخشد.

زمان اجرا شدن طرح لغو ویزا و شرایط

هنوز هیچ اطلاعات موثقی از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در مورد زمان دقیق اجرای این طرح و نحوه اجرا و شرایط لازم اعلام نشده است و احتمال می‌رود با سفر وزیر محترم، در مورد این مسائل تصمیم گیری نهایی صورت پذیرد ولی پیش‌بینی‌ می‌شود با وجود وضعیت فعلی و تغییر رویه‌‌هایی که به دلیل کرونا صورت پذیرفته، این طرح چندماهی را برای اجرا باید منتظر بماند.

ویزای روسیه برای ایرانیان در سال‌های اخیر

ویزای روسیه برای ایرانیان در سال‌های اخیر دچار تحولاتی شد و شرایط کاملا پایداری نداشت که دلیل آن را می‌توان برگزاری جام جهانی 2018 روسیه، برنامه‌های گردشگری این کشور و بعضی از مسائل داخلی سفارت روسیه در ایران دانست. روابط ایران با روسیه در سال‌های اخیر با توجه به نزدیک شدن سیاسی کشورها، رو به بهبودی رفته و شرایط نسبتا پایداری بین دو کشور وجود داشته و همین وضعیت موجب همکاری‌های فرهنگی بین ایران و روسیه نیز شده است.

شرایط ویزای روسیه تا قبل از لغو روادید

منظور از ویزای روسیه به صورت معمول، ویزای توریستی روسیه است. شرط اصلی گرفتن ویزای روسیه برای ایرانیان داشتن دعوت‌نامه رسمی (کد دعوتنامه) از یکی از آژانس‌های مسافرتی در روسیه است و به همین دلیل ایرانیان می‌بایست برای سفر به روسیه از تورهای مسافرتی استفاده می‌کردند و یا هزینه‌ی بیشتری بابت واسطه‌گری آژانسهای مسافرتی که می‌توانستند کد دعوتنامه بگیرند، پرداخت می‌کردند. مدارک مورد نیاز دریافت ویزای روسیه عبارتند از:

• داشتن کد دعوتنامه از آژانس مسافرتی در روسیه
• پاسپورت معتبر با اعتبار حداقل 6 ماه که (دارای 2 برگه خالی)
• بلیط رفت و برگشت به روسیه
• یک قطعه عکس سه در چهار
• واچر رزرو هتل

یکی از شرایط متفاوت ویزای روسیه با ویزای دیگر کشورها، مدت اقامت ویزای صادر شده می‌باشد. البته تمام شرایط تا پیش از اعلام شرایط جدید صدور روادید برای ایرانیان است. مدت اقامت ویزای روسیه بستگی به تاریخ رفت و برگشت بلیط هواپیما مسافر دارد و نهایتا می‌تواند یک ماهه باشد.

شرایط ویزای روسیه برای جام جهانی 2018 روسیه

با برگزاری جام جهانی در روسیه، شرایط صدور ویزا روسیه برای تمامی کشورها تغییر کرد و تصمیم دولت برای کمک به گردشگری روسیه و شناساندن بیشتر روسیه به توریست‌ها بر این شد تا حتی پس از گذشت یکسال از جام جهانی، افرادی که ویزای روسیه گرفته بودند و دارای کارت مخصوص (Fan ID) بودند، باز هم بتوانند به این کشور سفر کنند و این دفعه به جای دیدن بازی‌های جذاب و پرشور تیم‌های فوتبال، به دیدن میدان سرخ، رودخانه ولگا، سنت پترزبورگ و کازان و بقیه جاذبه‌های این کشور بروند. برای بازدید از روسیه در ایام جام جهانی 2018 نیاز به گرفتن ویزای پیش از ورود نبود و توریست‌ها می‎توانستند با ورود به روسیه از شهرهای مسکو، سنت پترزبورگ، کازان، ولگوگراد، نیژنی نوگورود، سارانسک، سوچی، کالینگراد، روستوف و سامارا بازدید کنند. مسافران حتما می‌بایست کارت Fan ID می‌گرفتند که الزامش گرفتن حداقل بلیط یکی از بازی‌های جام بود.

برنامه گردشگری کازان

بیشتر افراد تا اسم روسیه به گوششان می‌خورد فقط شهرهای مسکو و سنت‌پترزبورگ را یادآوری می‌کنند ولی در کنار دو شهر اصلی روسیه، کازان به عنوان سومین پایتخت یکی از جذاب‌ترین شهرهای روسیه برای بازدید ایرانیان است که با توجه به مسلمان بودن ایالت تاتارستان و آزادی‌های روسیه در این شهر، امکان سفر همه‌ی ایرانیان به این شهر وجود دارد و بسیار ارزان‌تر از شهرهای دیگر است و قیمت تورهای کازان حدودا نصف قیمت تورهای مسکو+سنت پترزبورگ است. چند سالی است که ایالت تاتارستان روسیه برنامه‌های ویژه‌ای برای توسعه گردشگری این ایالت انجام داده است و تمهیدات زیادی را برای ورود هر چه بیشتر گردشگر به تاتارستان در نظر گرفته است. یکی از اصلی‌ترین کشورهای هدف‌های برنامه گردشگری تاتارستان، کشور عزیزمان ایران است و به همین منظور رئیس کمیته گردشگری ایالت تاتارستان، جناب آقای سرگی ایوانف Sergey Ivanof به ایران سفر کرد و در چندین سمینار برای آژانس‌های مسافرتی ایران شرکت کرد. علت توضیح این مطلب، روشن شدن یکی از علت‌هایی است که باعث می‌شود روسیه برای برنامه توسعه گردشگری خود اقداماتی نظیر لغو روادید را انجام دهد.

در این مطلب به بررسی لغو ویزای دو طرفه ایران و روسیه پرداختیم و تاریخچه صدور ویزای روسیه برای ایرانیان و شرایط و وضعیت این برنامه پرداختیم. ممکن است لغو ویزا تا چند ماه دیگر انجام نشود ولی با توجه به وضعیت لغو پروازهای خارجی و عدم امکان سفرهای خارجی، تاریخ شروع این طرح شاید خیلی تفاوت نداشته باشد. برای مطلع شدن از آخرین وضعیت لغو ویزای دوطرفه ایران و روسیه و آخرین اخبار گردشگری ایران و جهان، پیشنهاد می‌کنیم به پیج اینستاگرام کایت مراجعه کنید و آخرین اخبار گردشگری را بروز دریافت نمایید.