طبس بهترین بیابان‌گردی در ایران

طبس یکی از شهر‌های حاشیه کویر ایران است که هر ساله مسافران زیادی را جذب خود می‌کند. دلیل این جذابیت  جاذبه‌های تاریخی و آثار باستانی طبس نیست، بلکه دلیل محبوبیت طبس موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد آن است. در همسایگی شهر طبس، سه کویر مشهور و کمتر شناخته شده قرار دارند و همین موضوع، گردشگران را به دل این شهر کویری می کشاند. متاسفانه به دلیل عدم اطلاع رسانی کامل، بسیاری از جاذبه‌های ایران، هنوز هم ناشناخته باقی مانده‌اند. البته این یک مزیت برای کسانی محسوب می‌شود که به دنبال جاذبه‌های خلوت و بکر می‌گردند. پس اگر شما هم به ماجراجویی در دل کویر علاقه مند هستید با کایت همراه شوید تا کویر های اطراف طبس را بهتر بشناسید و یا برای اطلاع از آخرین قیمت تورهای طبس، وارد صفحه "تور طبس" شوید. 

برای مشاهده لیست کامل تورهای کویر ایران، بر روی لینک "تور کویر" کلیک کنید.

آشنایی با کویر های اطراف طبس 

شهر طبس در شمال شرقی یزد قرار گرفته. به همین دلیل باید انتظار دیدن کویرهای مختلفی را در این شهر زیبا داشته باشید. کویر های اطراف طبس بر خلاف کویرهای معروف دیگر، شلوغ نیستند. به همین دلیل اگر به دنبال خلوت کردن در دل کویر هستید یا قصد دارید آرامش کویر را به معنای واقعی کلمه درک کنید، حتما باید حداقل یک بار به طبس سفر کنید. با وجود اینکه اکثر مناطق اطراف طبس را کویر‌های وسیع تشکیل می‌دهند، اما در این میان، سه کویر از شهرت بیشتری برخوردار هستند. پس با کایت همسفر شوید تا کویر های اطراف طبس را بهتر بشناسید. 

کویر رباط خان 

اولین کویری که قصد داریم شما را با آن آشنا کنیم، کویر رباط خان یا همان کویر ریگ شتران است. این کویر در استان یزد قرار گرفته و از شمال به دریاچه نمک خور راه دارد. نام قدیم این کویر ریگ شتران بوده. دلیل این نام‌گذاری به خاطر وجود ریگزارهای وسیع در این کویر است. اگر با تصاویر ماهواره‌ای به این کویر بنگرید، خواهید دید که ریگزار‌ها دقیقا شبیه به دو شاخ گاو هستند که در بخش جنوبی کویر به یکدیگر متصل می‌شوند. اگر کنجکاو هستید، باید بدانید که در بخش جنوب شرقی همین کویر بود که در اوایل انقلاب هلکوپتر‌های آمریکایی گرفتار طوفان شن شدند. 

پوشش گیاهی کویر رباط خان 

همسایگی با دریاچه نمک خور باعث شده تا شوری آب‌های زیرزمینی کویر رباط خان نسبت به سایر کویرهای اطراف طبس بیشتر باشد. به همین دلیل پوشش گیاهی آن نسبت به کویرهای اطراف، تنک‌تر است. کویر رباط خان خاکی کاملا ماسه‌ای دارد. به همین دلیل تنها گیاهانی همانند اسکنبیل، تاغ و تسی در این منطقه رشد می‌کنند. 

حیات وحش کویر رباط خان 

اگر چشمان تیزبینی داشته باشید، می‌توانید اکوسیستم کاملا منحصر به فرد و متنوعی را در این کویر مشاهده کنید. البته بسیاری از جاندارانی که در کویر های اطراف طبس زندگی می‌کنند، بیشتر شب‌ها را برای خروج از لانه خود انتخاب می‌کنند. انواع مار، عقرب و رتیل را می‌توان در این منطقه به کرات مشاهده کرد. به همین خاطر بهتر است حتما برای پیاده‌روی کفش‌های ساق‌ بلند پوشیده باشید و مراقب قدم‌های خود باشید. زیرا ممکن است این جانداران به خاطر فرار از گرمای آفتاب یا مخفی شدن، زیر ماسه‌ها حضور داشته باشند. به همین دلیل باید به شدت احتیاط کنید. 

جالب است بدانید علاوه بر مار و عقرب، جانداران دیگری مثل روباه شنی، گربه شنی، شغال، شاهین، گرگ، چاکوک کاکلی، هوبره، مگس گیر و همچنین انواع آگاما را می‌توان در این کویر مشاهده کرد. البته در صورت مواجه شدن با هر یک از آنها، بهتر است فاصله خود را حفظ کرده و تا حد امکان از آنها دور شوید. 

نحوه دسترسی به کویر رباط خان 

بهترین مسیر دسترسی به کویر رباط خان، استفاده از محور یزد – طبس است. در مسیر، یک سه راهی وجود دارد که از آن طریق می‌توانید خودتان را به کویر برسانید. اما اگر قصد آفرود سواری دارید، بهترین مسیر برای شما شهرستان خور خواهد بود که جزء توابع استان اصفهان است. 

کویر حلوان

در بین کویر های اطراف طبس ، قطعا کویر حلوان دارای شهرت بیشتری است. این کویر در روستایی با همین نام قرار دارد. بسیاری از مسافران، روستای حلوان را به واسطه نخلستان‌های خرما و معماری ارگانیک و منحصر به فرد آن می‌شناسند. روستای حلوان را می‌توان جزء روستاهای قدیمی ایران دانست. برای اثبات این موضوع هم تنها کافیست سری به قلعه قدیمی حلوان بزنید که در دل روستا قرار گرفته. دلیل وجود این قلعه با 13 برج نگهبانی، حضور حلوان در یکی از مسیرهای اصلی کاروان گذر آن زمان بوده. در گذشته کاروان‌ها در عبور از مسیر شرقی – غربی، به روستای حلوان می‌رسیدند. 

اما در مورد کویر حلوان باید گفت که به جرات یکی از بکر‌ترین و بهترین کویر های اطراف طبس است. این کویر در دل خود باتلاق‌های نمکی و رسی زیادی را جای داده که باعث جلب توجه مسافران بسیاری شده است. در حین عبور از کویر حلوان مناظری را شاهد هستید که در طول زندگی خود به ندرت با هر یک از آنها رو به رو خواهید شد. از طرفی خوشبختانه نحوه دسترسی به کویر حلوان نسبت به سایر کویر های اطراف طبس ساده‌تر است. همین موضوع باعث شده که گردشگران زیادی کویر حلوان را به عنوان مقصدی برای کویر نوردی خود انتخاب کنند. البته به یاد داشته باشید که حتما برای بازدید از کویر حلوان، از یک راهنمای محلی خبره کمک بگیرید تا دچار مشکل نشوید. 

پوشش گیاهی کویر حلوان 

اکثر بخش‌های کویر حلوان با ریگزارهای پهناور پوشیده شده است. در بخش‌های شمالی و شرقی این کویر پهناور، باتلاق‌های نمکی و رسی متعددی به چشم می‌خورند که باعث شور شدن آب‌های زیر زمینی می‌شوند. یکی از دیدنی‌ترین بخش‌های کویر حلوان، در منطقه جنوب شرقی آن قرار دارد. در این بخش‌، ناگهان کویر ماسه‌ای حلوان به ارتفاعات برخورد می‌کند و یک تلاقی بسیار دیدنی را رقم می‌زند. به دلیل خاک ماسه‌ای و شور این کویر، پوشش گیاهی استپی، غالب این منطقه را فرا گرفته. گیاهانی همانند دم گاوی، اسکنبیل، قیچ، درمنه، بادام کوهی و تاغ بیش از گیاهان دیگر در این منطقه رشد می‌کنند. 

حیات وحش کویر حلوان 

گونه‌های جانوری کویر حلوان نیز مشابه سایر کویرهای اطراف طبس است. به همین دلیل احتمال زیادی وجود دارد که با خزندگانی همانند مار، افعی، عقرب و رتیل رو به رو شوید. هنگام قدم برداشتن بسیار احتیاط کنید. زیرا این خزندگان به خاطر فرار از گرما یا پنهان شدن، به زیر ماسه‌ها پناه می‌برند. جالب است بدانید که پرندگان زیبا و کمیابی مثل شاهین، هوبره، کبک، عقاب، عقاب طلایی، چکاوک بیابانی، مگس گیر، کاکلی، زنبور خور، کرکس و سارگپه بیابانی را می‌توان در کویر حلوان مشاهده کرد. پس حتما در سفر به کویر حلوان، دوربین عکاسی خود را آماده نگه دارید تا از این گونه‌های کمیاب عکس برداری کنید. همچنین پستانداران دیگری همانند گربه شنی، روباه شنی، گرگ، شغال، سمور سنگی، جرد، موش صحرایی، پامسواکی، جکو و انواع آگاما در این کویر زندگی می‌کنند. البته پستانداران بیشتر شب‌ها را برای خروج از لانه خود انتخاب می‌کنند.

دسترسی به کویر حلوان 

کویر حلوان را می‌توان یکی از نزدیک‌ترین کویر های اطراف طبس دانست. به همین دلیل مسیر دسترسی بسیار مناسبی دارد. شما به سه طریق می‌توانید خودتان را به کویر حلوان برسانید:

مسیر اول: در مسیر اول باید ابتدا به خور برسید. از خور باید وارد مسیر خور به طبس شده و مسیر را تا پایان چاله کویر ادامه دهید. پس از آن به دریاچه نمک خور خواهید رسید. دریاچه نمک در جنوبی‌ترین نقطه کویر حلوان قرار دارد. 

مسیر دوم: در این مسیر باز هم باید وارد جاده خور به طبس شوید. اما پیش از سه راهی جعفرآباد، تعدادی آلونک سنگی خواهید دید. این آلونک‌ها را دنبال کنید تا به یک جاده خاکی برسید. وارد این مسیر خاکی شده و ادامه دهید تا به شنزارهای کویر حلوان برسید. 

مسیر سوم: در مسیر سوم هم باید وارد جاده خور به طبس شوید. اما این بار پس از سه راهی جعفر آباد، یک جاده فرعی خواهید دید که مستقیم به سمت روستای حلوان می‌رود. کمی بعد یک جاده فرعی خواهید دید که شما را به سمت روستای خیر آباد می‌برد. این جاده فرعی به روستای حلوان منتهی می‌شود.

کویر روح مرغوم

کویر روح مرغوم با سایر کویر های اطراف طبس بسیار تفاوت دارد. این کویر یک شوره زار با خاک رسی است که همیشه ظاهری خیس دارد. در کویر روح مرغوم یک دریاچه کوچک قرار دارد و دلیل تشکیل آن هم وجود ارتفاعات جمال در شرق کویر است. جالب است بدانید که مارکوپولو هم در سفرنامه خود به این دریاچه و کویر روح مرغوم اشاره کرده. یکی از دلایلی که برخی گردشگران کنجکاو به اینجا می‌آیند و برخی دیگر از آن می‌ترسند، نام کویر است! کویر روح مرغوم نام عجیبی دارد و برخی از محلیان در مورد این نام، افسانه‌های مختلفی را بیان می‌کنند. بعضی بر این باور هستند که یک روح در این مکان زندگی می‌کند. اما اینها تنها افسانه‌های محلی هستند که دهان به دهان پخش می‌شوند. 

پوشش گیاهی کویر روح مرغوم

همانطور که اشاره کردیم، خاک کویر روح مرغوم با تمامی کویر های اطراف طبس تفاوت دارد. خاک این کویر رسی، خیس و بسیار شور است. به همین دلیل هیچ گونه پوشش گیاهی زنده‌ای را نمی‌توانید در این کویر مشاهده کنید. البته در حاشیه کویر روح مرغوم که جنس خاک کمی تفاوت پیدا می‌کند، می‌توان گیاهانی همچون هالوفیت و گز را مشاهده نمود. هرچقدر که از مرکز کویر دورتر می‌شویم، می‌توانیم پوشش گیاهی متنوع‌تری را پیدا کنیم. به عنوان مثال در حاشیه دور این کویر می‌توان شاهد رشد گیاهانی همچون اسفناج وحشی، تاغ، گون، تره تیزک، فرفیون، کاکوتی، گل گندم، انغوزه، شقایق کوهی، زنبق صحرایی، خارشتر، ملیکا، کلاه میرحس، افدرا، کاروانکش، قیچ، تاغ، گز، پرند، گل کتانی، شبه بوی صحرایی، تلخک، اسفند، کلپوره، علف شور و شیرینک بود. همچنین در حاشیه دور کویر نخلستان‌های زیاد و پرباری نیز دیده می‌شود. 

حیات وحش کویر روح مرغوم

نبود پوشش گیاهی مناسب و آب شیرین باعث شده تا نتوانیم شاهد حیات وحش متنوعی در این منطقه باشیم. در مرکز کویر روح مرغوم که خبری از هیچ گونه جانداری نیست. هرچقدر که به حاشیه کویر و چشمه‌های آب شیرین نزدیک می‌شویم، می‌توانیم اکوسیستم متنوع‌تری را مشاهده کنیم. پرندگانی مانند کبک، بلدرچین، عقاب دشتی، کبوتر چاهی، یاکریم، چاخ لق، شاه بوف، بزه قبا هندی، سنگ چشم، گنجشک و دم جنبانک ابلق در حاشیه این کویر زندگی می‌کنند. همچنین در طول شب می‌توان شاهد حضور پستانداران زیبایی مثل روباه معمولی، گرگ، شغال و کفتار در این کویر باشیم. جالب است بدانید که تنوع گونه‌های خزندگان در این کویر نسبت به کویر های اطراف طبس بسیار تفاوت دارد. در این منطقه شما می‌توانید خزندگانی همچون لاک پشت، سمندر، آگاما و بزمجه را مشاهده کنید که در کویرهای ماسه‌ای اصلا دیده نمی‌شوند.

دسترسی به کویر روح مرغوم 

برای دسترسی به کویر روح مرغوم، باید وارد جاده طبس به رباط پشت بادام شوید. از این جاده به سه طریق می‌توانید خودتان را به کویر روح مرغوم برسانید: 

مسیر اول: ابتدا وارد مسیر آسفالته طبس به کریت می‌شوید. از آنجا وارد جاده خاکی کریت شده و سپس ابتدا به فهالنج، معظم آباد و نهایتا به روح مرغوم خواهید رسید. 

مسیر دوم: در مسیر دوم شما می‌توانید از جاده آسفالته طبس به دیهوک استفاده کنید. سپس در میانه مسیر وارد جاده خاکی کلاته شده تا به روح مرغوم برسید. 

مسیر سوم: در این مسیر باید از جاده آسفالته دیهوک به زنوغان استفاده کنید. سپس در طول مسیر وارد جاده خاکی پرواره شده و در نهایت به کویر روح مرغوم خواهید رسید. 

اقامت و تفریح در کویر 

سفر به کویر های اطراف طبس، یک سفر خاطره انگیز و فراموش نشدنی خواهد بود. در کویر شما می‌توانید از راه های مختلفی تفریح کنید. ساده‌ترین تفریح می‌تواند پا برهنه قدم زدن روی ماسه‌های داغ کویری باشد. جالب است زمانی که آفتاب پوست پای شما را می‌‌سوزاند، می‌توانید پای خود را در میان ماسه ها فرو کنید تا کمی خنک‌تر شوید. سر خوردن از روی رمل‌های شنی، شتر سواری و دیدن ستاره‌ها در دل شب، جزء تفریحات دیگری است که می‌توانید در تور کویرنوردی داشته باشید. اگر اهل آفرود سواری هستید، می‌توانید با موتور‌های تریل، خودروهای آفرود یا موتورهای چهار چرخ روی این رمل‌ها هیجان را به معنای واقعی کلمه احساس کنید. 

در مورد اقامت در کویر های اطراف طبس نیز باید گفت که تنها اقامتگاه‌های بوم‌گردی در دسترس هستند. این اقامتگاه‌ها بیشتر مثل یک کاروانسرای قدیمی می‌مانند که حیاط بسیار بزرگی دارند. البته بین کویر های اطراف طبس ، اقامت تنها در کویر حلوان مقدور است. قطعا اقامت در داخل کویر های اطراف طبس شبیه به اقامت در هتل‌های پنج ستاره نخواهد بود. اما با این وجود سپری کردن شب در کویر، یک تجربه منحصر به فرد و فراموش نشدنی در طول سفر شما خواهد بود که بهتر است آن را از دست ندهید. 

خب، تقریبا با بهترین و مشهورترین کویر های اطراف طبس آشنا شدید. در مورد سفر به کویر باید گفت که اینگونه سفر‌ها باید با حضور همراه و راهنمای خبره انجام شود. کسی که این سفرها را به کرات تکرار کرده و در مورد جزئیات آن کاملا مطلع است. بهترین راه سفر به کویر و کویرنوردی، سفر به همراه تورهای گروهی است. شرکت‌های مختلفی تورهای کویرنوردی را برگزار می‌کنند، اما کایت همیشه همراه شماست تا شیرین‌ترین لحظات را در سفر خود ثبت کنید. با کایت سفر کنید و نگران هیچ چیز نباشید. کایت با بهره گیری از گروهی کاملا متخصص در زمینه کویرنوردی، سفری آرام و بی‌خطر را برای شما فراهم می‌کند.