عمارت سردار مفخم بجنورد | آدرس، تصاویر و راهنمای بازدید از عمارت سردار مفخم

بجنورد یکی از شهرهای زیبای استان خراسان شمالی است که جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بسیاری دارد که علاقمندان به طبیعت و تاریخ را به این شهر می‌کشاند، جاذبه‌هایی که برخی قدمتی چند صد ساله دارند. در این مقاله قصد داریم به شهر دیدنی بجنورد سفر کرده و با یکی از جاذبه‌های بسیار مهم این شهر یعنی عمارت سردار مفخم آشنا شویم، بنایی که مهم‌ترین اثر تاریخی مربوط به دوره‌ی قاجار در استان خراسان شمالی است، پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

عمارت سردار مفخم بجنورد

عمارت مفخم مهم‌ترین و ارزشمندترین بنای به جا مانده از دوره‌ی قاجار در استان خراسان شمالی است که یکی از جاهای دیدنی مهم بجنورد محسوب می‌شود، این عمارت از قسمت‌های بسیاری شامل عمارت مفخم، آینه خانه، کلاه فرنگی، باغ فواره، حوضخانه و باغ‌هایی وسیع تشکیل شده بود که شمال و غرب بجنورد را دربرمی‌گرفت اما بعد از زلزله‌ی شدید این شهر، بسیاری از قسمت‌ها از بین رفت و امروزه تنها دو بنای مفخم و آینه خانه باقی مانده است. هر دو ساختمان باقی مانده دارای دو طبقه و تزئینات بسیار چشم نواز شامل گچبری، کاشی کاری، آینه کاری، منبت کاری و... هستند و در مجموع 34 اتاق، 2 تالار بزرگ، 2 ایوان با چشم انداز باغ و... دارند. تزئینات عمارت مفخم به حدی دیدنی هستند که دل هر ببیننده‌ای را می‌برند، این مجموعه در 10 شهریور سال 1310 به ثبت ملی رسید. برای بازدید از مجموعه‌ی مفخم می‌توانید همه روزه به غیر از روزهای تعطیل به این مکان مراجعه کنید، ساعت کاری مجموعه در نیمه‌ی اول سال از 9 تا 19 و در نیمه‌ی دوم سال از 8 تا 17 می‌باشد، ضمن اینکه برای ورود به مجموعه باید بلیط تهیه کنید. در نزدیکی عمارت مفخم جاذبه‌های بسیاری همچون سبزه میدان، گردشگاه بش قارداش و پارک جنگلی دوبرار وجود دارد که بازدید از آن‌ها نیز خالی از لطف نخواهد بود.

تاریخچه‌ی عمارت سردار مفخم

مجموعه‌ی سردار مفخم در سال 1250 در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به دستور یارمحمدخان شادلو معروف به سردار مفخم بنا شد، معمار این عمارت شخصی به نام ممتحن الممالک بود که اولین معمار ایرانی تحصیلکرده در فرنگ و طراح و سازنده‌ی بناهای مهمی همچون مسجد سپهسالار تهران می‌باشد.

معماری عمارت سردار مفخم

دو عمارت زیبا در مجموعه‌ی مفخم قرار دارد، عمارت مفخم و عمارت آینه خانه، هر دوی این بناها معماری بسیار چشم نوازی دارند. عمارت مفخم بنایی دو طبقه است که ابعاد آن 50 در 23 متر و ارتفاعش حدود 9 متر می‌باشد، این ساختمان 34 اتاق دیدنی و 2 تالار بزرگ دارد، در هر طبقه نیز دارای یک ایوان بزرگ است. در شرق و غرب عمارت دو ورودی قرار دارد که با 18 پله به طبقه‌ی بالا راه دارند، ایوان طبقه‌ی اول دارای 9 ستون 8 ضلعی و 2 نیم ستون آجری بوده و ایوان طبقه‌ی دوم ستون‌های استوانه‌ای دارد که با کاشی‌های زیبا تزئین شده‌اند. عمارت آینه خانه دارای 18 متر طول و 11 متر عرض است و بخاطر مناره‌هایی که دارد ارتفاع آن به 10 متر می‌رسد. در معماری این ساختمان از تلفیق معماری ایرانی با معماری غربی استفاده شده و مصالح به کار رفته در ساخت آن گچ، آهک، سنگ و ماسه هستند. برای استحکام بیشتر بنای آینه خانه، در ساخت آن از چوب‌های روس به صورت افقی و عمودی استفاده شده است. آینه خانه 3 ورودی در قسمت‌های شمال، شرق و غرب خود دارد که همگی به راهرویی در طبقه‌ اول منتهی می‌شوند، در این راهرو چند اتاق و حجره و در هر دو انتهایش پله‌هایی به سمت طبقه‌ی دوم وجود دارد. در دو طرف ورودی بنا که در ضلع شمالی قرار دارد 4 مناره وجود دارد که قطر آن‌ها 105 سانتیمتر و ارتفاعشان 10 متر است، این مناره‌ها با کاشی‌هایی به رنگ‌های لاجوردی و فیروزه‌ای تزئین شده‌اند که در میان آن‌ها کاشی‌های زرد، سفید و سیاه نیز وجود دارد. در قسمت‌های مختلف ساختمان طاق نماهایی دیده می‌شود که به یک ترنج هندسی و نقش‌های اسلیمی مزین شده‌اند، سقف ساختمان به صورت مشبک و از جنس چوب ساخته شده و درب‌ها نیز چوب صندل با تزئین استخوان هستند. شاید جذاب‌ترین قسمت عمارت آینه خانه تالار آینه باشد که سراسر آن با آینه پوشیده شده و بسیار دیدنی است، در زیر سقف این قسمت تصاویری از 134 شخصیت بزرگ دوره‌ی صفوی تا قاجار همچون شاه عباس صفوی و کریم خان زند نصب شده است.

قسمت‌های مختلف عمارت سردار مفخم

عمارت سردار مفخم مجموعه‌ای بزرگ از چندین بنای مختلف و باغ‌های وسیع بوده که امروزه از آن همه بنا تنها دو عمارت مفخم و آینه خانه باقی مانده که خود از چند قسمت مختلف تشکیل شده‌اند.

عمارت مفخم: عمارت مفخم، عمارتی دو طبقه است که چندین اتاق، دو ایوان و تزئینات دیدنی دارد.

عمارت آینه خانه: عمارت آینه خانه بنایی دو طبقه با معماری ایرانی و اروپایی است و در تزئین آن از چوب روس استفاده شده است.

تالار آینه: تالار آینه اتاقی بزرگ در طبقه‌ی دوم عمارت آینه خانه است که آینه کاری تزئین اصلی آن می‌باشد، این بخش مهم‌ترین قسمت مجموعه‌ی‌ مفخم به شمار می‌رود.

موزه‌ی باستان شناسی: قسمتی از مجموعه‌ی مفخم به موزه‌ی باستان شناسی اختصاص داده شده است، در این موزه اشیای قدیمی از جمله سکه‌های قدیمی، ظروف سفالی و مُهر نگهداری می‌شود که به دوره‌های پیش از تاریخ، تاریخی و اسلامی تعلق دارند.

موزه‌ی مردم شناسی: در این موزه با فرهنگ، آداب و رسوم اقوامی که در خراسان شمالی زندگی می‌کنند آشنا می‌شویم، گاهی نیز در آن نمایشگاه صنایع دستی برگزار می‌شود.

موزه‌ی اسناد و نسخ خطی: در این موزه سندهای تاریخی و خطی نگهداری می‌شود که شامل نامه‌های شخصی بزرگان، مدارک دیوانخانه، نامه‌های اداری قدیمی، صلح نامه، دستورات کتبی، مبایعه نامه و تعدادی عکس تاریخی است که قدمت آن‌ها از دوره‌ی صفویه تا قاجار می‌باشد.

حیاط: حیاط عمارت مفخم فضایی با باغچه‌های بزرگ پر از گل و درخت است که سنگفرش شده و صندلی‌های زیادی دارد که گردشگران می‌توانند دقایقی روی آن‌ها نشسته و از تماشای اینهمه زیبایی لذت ببرند.

بهترین زمان سفر به عمارت سردار مفخم

استان خراسان شمالی دارای آب و هوای سرد و کوهستانی است، بهار و تابستان این منطقه معتدل و پاییز و زمستانش سرد و خشک می‌باشد. در تمام فصل‌های سال می‌توانید برای بازدید از عمارت مفخم بروید اما بدون شک بازدید از این بنای تاریخی در هوای دل انگیز بهار یا هوای معتدل تابستان جذابیت بیشتری خواهد داشت.

مسیر دسترسی به عمارت سردار مفخم

برای بازدید از عمارت سردار مفخم باید خود را به بجنورد برسانید، برای این کار می‌توانید از هواپیما، اتوبوس یا خودروی شخصی استفاده کنید. وقتی به شهر بجنورد رسیدید، یافتن عمارت سردار مفخم کار سختی نخواهد بود. برای این منظور به میدان امام رضای بجنورد رفته وارد بلوار شهدا شوید، حدودا 2 کیلومتر را که طی کردید به خیابان شریعتی شمالی می‌رسید، اگر این خیابان را تا انتها بروید به عمارت سردار مفخم خواهید رسید. اگر از تهران برای بازدید از عمارت مفخم رفتید مسیر کمی متفاوت است، وقتی وارد شهر بجنورد شدید اولین میدانی که به آن می‌رسید میدان بازرگانی خواهد بود، از این میدان وارد بلوار جانبازان شده وقتی به میدان توحید رسیدید وارد بلوار شهدا شوید. از اینجا، مسیر مثل مسیر قبلی خواهد بود یعنی از بلوار شهدا وارد خیابان شریعتی شده تا پایان این خیابان بروید تا عمارت سردار مفخم پیش چشمانتان قرار بگیرد.

آدرس: استان خراسان شمالی، بجنورد، انتهای خیابان شریعتی شمالی، عمارت سردار مفخم

در این مقاله با عمارت سردار مفخم در شهر بجنورد آشنا شدیم، بخش‌های مختلف آن را به شما معرفی کرده و چگونگی بازدید از این اثر تاریخی را برایتان شرح دادیم. عمارت سردار مفخم بجنورد مهم‌ترین بنای تاریخی به جای مانده از دوره‌ی قاجار در استان خراسان شمالی است که امروزه به جاذبه‌ای مهم در شهر بجنورد تبدیل شده است.