باغ عباس آباد بهشهر | همه چیز در مورد باغ زیبای عباس آباد

در ایران باغ‌های بسیاری وجود دارد که شهرت جهانی دارند، باغ‌هایی مثل باغ ماهان در استان کرمان یا باغ ارم در استان فارس، ویژگی مشترک تمام این باغ‌ها این است که در منطقه‌ای کویری قرار گرفته‌اند. اما امروز می‌خواهیم به شمال کشورمان سفر کرده و در مورد باغی در میان جنگل صحبت کنیم، باغی را تصور کنید که در میان درختان یک جنگل انبوه واقع شده و دورنمای آن به جای کویر، پوشش گیاهی متراکم باشد. باغی که از آن حرف می‌زنیم، باغ عباس آباد در بهشهر استان مازندارن است که نه تنها بی نهایت زیباست، بلکه قدمت زیاد آن هم بر ارزش این جاذبه‌ی گردشگری افزوده است. پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید تا باغ عباس آباد بهشهر را بیشتر بشناسید.

باغ عباس آباد بهشهر

باغ عباس آباد بهشهر بزرگ‌ترین باغ غیر کویری ایران از یادگارهای دوره‌ی صفویه است که روی تپه‌ای در دل جنگل واقع شده، این باغ بخش‌های متعددی داشته که امروزه تعدادی از آن‌ها باقی مانده‌اند. شهرت باغ عباس آباد نه تنها بخاطر زیباییِ بخش‌های مختلف آن و پیشینه‌‌ی تاریخی‌اش است، بلکه اصول  علمی و مهندسی که در ساخت این باغ رعایت شده باعث جذابیت و معروفیت آن در سطح جهان شده است. باغ عباس آباد بهشهر در سال 1346 با شماره‌ی 745 در میان آثار ملی ایران و چند سال بعد در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید و از آن پس به عنوان یکی از باغ‌های مهم جهان شناخته شد.

موقعیت جغرافیایی باغ عباس آباد بهشهر

باغ عباس آباد در استان مازندران و در 9 کیلومتری شهرستان بهشهر قرار دارد، این باغ در دامنه‌ی رشته کوه‌های البرز واقع شده و همچون نگینی در میان درختان جنگلی می‌درخشد. جنگل‌های اطراف باغ عباس آباد از جمله جنگل‌های متراکم شمال ایران است که درختان بسیار و گونه‌های جانوری متعددی دارد و از زیباترین مکان‌های شمال کشور برای طبیعت گردی به شمار می‌رود.

دلیل نامگذاری باغ عباس آباد بهشهر

باغ عباس آباد در زمان شاه عباس اول و به دستور او ساخته شد، نام عباس آباد نیز به همین دلیل بر روی آن نهاده شده است. در گذشته باغ عباس آباد را اشرف البلاد هم می‌خواندند که این نام بخاطر مادر شاه عباس که اشرف نام داشت بر روی آن گذاشته شده بود.

تاریخچه‌ی باغ عباس آباد بهشهر

همانطور که قبلا ذکر شد باغ عباس آباد در دوره‌ی صفویه و در زمان شاه عباس اول بنا شد، این پادشاه دستور داد تا در نزدیکی بهشهر که زادگاه مادرش بود مجموعه‌ای بنا کنند تا به مکانی ییلاقی و خوش آب و هوا برای گذراندن تابستان تبدیل شود. باغ عباس آباد بین سال‌های 1020 تا 1021 هجری قمری ساخته شد و تا سال‌ها مورد استفاده‌ی خاندان پادشاهی قرار می‌گرفت، امروزه نیز بخش‌هایی از آن باقی مانده که آن را به یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بهشهر و استان مازندران بدل کرده است.

ویژگی‌های باغ عباس آباد بهشهر

مجموعه‌ی عباس آباد در زمینی به مساحت 600 هکتار در دل جنگلی سرسبز و بر روی تپه‌ای بلند ساخته شده، ویژگی اصلی این مجموعه قرینه بودن بخش‌های مختلف این باغ می‌باشد که ظاهری بسیار تماشایی به آن داده است. این باغ یکی از شاهکارهای معماری ایرانی است که با اصول علمی و مهندسی ترکیب شده و در نهایت مجموعه‌ای از قسمت‌های مختلف با کاربردهای گوناگون و زیبایی بی نظیر را به وجود آورده است. مجموعه‌ی عباس آباد از بخش‌های مختلفی تشکیل شده که در ادامه به توضیح هر یک می‌پردازیم:

دریاچه‌ی عباس آباد: دریاچه‌ی عباس آباد دریاچه‌ای طبیعی در مجموعه است که در حدود 10 هکتار مساحت و نزدیک به 10 متر عمق دارد. این دریاچه یکی از زیباترین بخش‌های مجموعه‌ی عباس آباد است که در زمان بسته بودن سد عباس آباد، کاملا نمایان بوده و در زمان آبگیری این سد به زیر آب می‌رود و تنها درختچه‌های کوچکی از آن دیده می‌شود. در گذشته آب دریاچه‌ی عباس آباد از آب دو چشمه‌ی قوری چشمه، چشمه‌ی بالادست و آب حاصل از ذوب شدن برف‌ کوه‌ها تامین می‌شده، این آب از طریق لوله‌های سفالی به دریاچه می‌رسیده است. در قدیم از آب دریاچه‌ی عباس آباد برای تامین آب شرب اهالی، تامین آب لازم برای کشاورزی و... استفاده می‌شده، اما این دریاچه یک کاربرد مهم دیگر هم داشته و آن مقاوم کردن سد بوده است، دریاچه از فشار آوردن آب به سد و خراب شدن آن ممانعت می‌کرده است.

باغ عباس آباد: باغ عباس آباد روی تپه‌ای مشرف به دریاچه‌ی عباس آباد ساخته شده، روش مهندسان صفوی برای ایجاد این باغ، بریدن بخش‌هایی از تپه و ساخت بخش‌های مختلف این باغ به شکل پلکانی بوده است. در قسمت تراس باغ یک حوض بزرگ و در ادامه‌ی آن چندین حوض کوچکتر وجود دارد.

سد عباس آباد: سد عباس آباد یک سد مخزنی با ظرفیت 600 هزار متر مکعب آب است که در کنار باغ و دریاچه‌ی عباس آباد احداث شده است، این سد نیز در زمان شاه عباس و به دستور او برای ذخیره کردن آب و کنترل سیل ساخته شد. مصالح به کار رفته در ساخت سد عباس آباد، آجر، سنگ و ساروج است، این سد طوری طراحی شده که حتی در زمان بیشترین آبگیری نیز، آبی از آن خارج نمی‌شود. سد عباس آباد نه تنها یک شاهکار مهندسی بلکه اثری تاریخی و بسیار ارزشمند می‌باشد.

چهار طاقی عباس آباد: در مرکز دریاچه‌ی عباس آباد بنایی 4 طاقی وجود دارد که از آجر و ساروج ساخته شده، در اطراف این بنا هیچ پله‌ای دیده نمی‌شود و تنها راه ارتباط آن با بیرون از دریاچه، یک پل چوبی در شمال بناست. این بنا در ابتدا برای محافظت از سد و جلوگیری از تخریب آن ساخته شد، اما بعدها به مکانی برای تفریح تبدیل شده است. چهار طاقی عباس آباد در زمان بسته بودن سد نمایان است و زمان آبگیری سد زیر آب رفته و تنها سقف آن به شکل یک جزیره از آب بیرون می‌ماند.

کاخ صفوی عباس آباد: در شمال باغ عباس آباد، در بالای کوهی که در 2 کیلومتری باغ و رو به دریاچه قرار دارد، بقایایی از یک بنای قدیمی یافت شده که تاریخدانان آن را بقایای یک کاخ تابستانی می‌دانند، این کاخ نیز از آجر ساخته شده بوده و در تزئین آن از سفال‌های لعابیِ رنگی استفاده شده است.

حمام عباس آباد: در غرب باغ عباس آباد حمامی قدیمی وجود دارد که سقف آن گنبدی شکل است و دارای 160 متر مربع مساحت می‌باشد. این حمام از آجر، کاشی و ساروج ساخته شده و لوله‌هایی از جنس سفال، آب سرد و گرم را به صورت جداگانه به داخل آن می‌رساندند. زیباترین قسمت حمام عباس آباد، گرمخانه‌ی آن است که با کاشی‌های رنگی تزئین شده و حوضچه‌های زیادی دارد، تعدد این حوضچه‌ها بهداشت حمام را در آن زمان نشان می‌دهد.

گلباغ عباس آباد: گلباغ در واقع محل توزیع آب مجموعه‌ی عباس آباد بوده است، این مکان در ابتدا زمینی شیبدار بوده که برای تبدیل شدن به ایستگاه توزیع آب، آن را صاف نموده‌اند. آب در داخل گلباغ به درون حوض رفته تصفیه شده و از طریق لوله‌های سفالین به سمت باغ هدایت می‌شده است. گلباغ یکی از مهم‌ترین بخش‌های مجموعه‌ی عباس آباد بوده، به گونه‌ای که مامورانی برای نگهبانی از آن گماشته شده بودند.

آسیاب آبی عباس آباد: آسیاب آبی عباس آباد در جنوب باغ و در فاصله‌ی 5 کیلومتری از آن قرار دارد، این آسیاب در بین دو رود واقع شده و از آب آن‌ها برای تامین انرژی خود استفاده می‌کرده است. آسیاب آبی عباس آباد از آجر، سنگ و ملات ساروج ساخته شده و یکی از زیباترین بخش‌های این مجموعه می‌باشد.

برج‌های آجری: در مجموعه‌ی عباس آباد 2 برج بلند به ارتفاع 14 و قطر 7 متر وجود دارد، این برج‌ها از آجر و ساروج ساخته شده‌اند و کاربرد آن‌ها علاوه بر نگهبانی، جلوگیری از آسیب دیدن سد از طریق کنترل ضربات آب بوده است.

بهترین زمان سفر به باغ عباس آباد بهشهر

از آنجا که باغ عباس آباد در کوهپایه و روی تپه قرار گرفته، آب و هوای سردی دارد، تابستان‌های این باغ خنک و دلپذیر و زمستان‌هایش بسیار سرد است. از نظر آب و هوایی، بهترین زمان برای سفر به باغ عباس آباد، فصل بهار و پاییز است، در بهار باغ عباس آباد در میان جنگلی سرسبز قرار می‌گیرد و هوای خنک و معتدلش، روح آدمی را تازه می‌کند. پاییز هم که انعکاس تصویر درختان رنگارنگِ اطراف باغ در آب دریاچه فضایی رویایی را خلق می‌کند، می‌تواند زمان مناسبی برای سفر به باغ عباس آباد باشد. سفر به این باغ در تابستان‌ها به دلیل ازدحام گردشگران و در زمستان بخاطر سردی بیش از حد هوا چندان توصیه نمی‌شود.

مسیر دسترسی به باغ عباس آباد بهشهر

اگر ساکن تهران هستید برای رفتن به باغ عباس آباد بهشهر باید ابتدا خود را از طریق جاده‌ی هراز به آمل برسانید، در کمربندی آمل از خروجی سمت راست به طرف ساری رفته و پس از عبور از ساری، مسیر بهشهر را در پیش بگیرید. زمانی که به بهشهر رسیدید به سمت بلوار هاشمی نژاد رفته و پس از آن بلوار امام را ادامه دهید تا به ورودی عباس آباد در سمت راست خود برسید. وارد ورودی عباس آباد شده و پس از عبور از رستوران قصر به خروجی باغ عباس آباد می‌رسید. این مسیر را ادامه دهید تا باغ عباس آباد در مقابل دیدگانتان ظاهر شود.

آدرس: استان مازندران، 9 کیلومتری بهشهر، باغ عباس آباد

وسایل لازم برای سفر به باغ عباس آباد بهشهر

باغ عباس آباد در منطقه‌ای جنگلی قرار گرفته، وقتی به این باغ سفر می‌کنید وسایلی مانند عینک و کلاه آفتابی، کرم ضد آفتاب، کفش مناسب پیاده روی، زیرانداز، پاور بانک، دوربین عکاسی، پول نقد، تنقلات، خوراکی‌های سبک، آب آشامیدنی و... به همراه داشته باشید. چنانچه قصد داشتید شب را در نزدیکی باغ و در جنگل بمانید همراه داشتن چادر مسافرتی، کیسه خواب، پتو و چراغ قوه ضروری است. اگر فصول سرد را برای سفر به باغ عباس آباد انتخاب کردید، لباس گرم و اضافی را فراموش نکنید.

خدمات و امکانات باغ عباس آباد بهشهر

خوشبختانه در اطراف باغ عباس آباد امکانات مناسبی برای رفاه گردشگران فراهم شده است، از جمله‌ی این امکانات می‌توان به سرویس بهداشتی، نمازخانه، دکه، رستوران و کافه اشاره کرد. در دریاچه‌ی عباس آباد قایق‌های پدالی زیادی وجود دارد که گردشگران می‌توانند سوار آن‌ها شده، دوری روی دریاچه بزنند، منظره‌ی شگفت انگیز این منطقه را ببینند و از اینهمه زیبایی لذت ببرند.

چگونگی اقامت در باغ عباس آباد بهشهر

چنانچه قصد داشتید در نزدیکی باغ عباس آباد شب را به صبح برسانید می‌توانید یکی از گزینه‌های زیر را انتخاب نمایید:

1. می‌توانید در نقطه‌ای مناسب در جنگل‌های اطراف باغ، کمپ کرده و شب را در دل جنگل بمانید
2. می‌توانید در یکی از نقاط معین شده برای اقامت در مجموعه، کمپ کرده و شب را در نزدیکی مجموعه‌ی عباس آباد بمانید
3. می‌توانید در یکی از هتل‌های نزدیک به باغ عباس آباد مانند هتل عباس آباد یا هتل اشرف اقامت نمایید
4. می‌توانید یکی از اقامتگاه‌های بومگردی نزدیک مجموعه مانند بومگردی کومه یا گل و بلبل را برای اقامت انتخاب کنید

در این مقاله شما را با باغ زیبا و شگفت انگیز عباس آباد در شهرستان بهشهر استان مازندران آشنا کردیم و در مورد موضوعات مربوط به آن حرف زدیم، قرار گرفتن در مسیر جنگلی باغ عباس آباد، لذت بردن از خنکای هوای این باغ، تجربه‌ی بازدید از علم و هنر نیاکانمان و گذراندن یک روز جذاب در منطقه‌ای تاریخی، تفریحاتی است که با سفر به باغ عباس آباد بهشهر می‌توانید به آن‌ها دست یابید.