گذرنامه چیست و چه کاربردی دارد؟ انواع پاسپورت و کاربرد آن‌ها

گذرنامه یا پاسپورت یک مدرک شناسایی رسمی است که از طرف دولت‌ها برای شهروندان هر کشور صادر می‎شود. در این مدرک مشخصات هویتی شخص مانند نام، تاریخ تولد، محل تولد، جنسیت و تابعیت او ذکر می‌گردد. هر پاسپورت دارای عکس، شماره و تاریخ انقضا نیز می‌باشد.  فردی که قصد سفر به خارج از کشور را دارد، باید ابتدا برای دریافت گذرنامه اقدام نماید و در مرحله بعد هنگام اخذ ویزا آن را همراه داشته باشد. در واقع گذرنامه یک مدرک شناسایی معتبر بین‌المللی است که اجازه ورود به کشور مقصد در آن ثبت می‌گردد. در این مقاله به معرفی گذرنامه پرداخته و اطلاعاتی در مورد کاربرد گذرنامه و انواع آن در اختیارتان قرار می‌دهیم. پس  با ما همراه باشید تا بدانید گذرنامه چیست و چه کاربردی دارد.

پاسپورت چیست؟

گذرنامه در واقع اجازه خروج از کشور است که توسط دولت‌ها برای افراد دارای صلاحیت صادر می‌شود. در صورتی که فرد ممنوعیت خروج از کشور را نداشته باشد، مشکلی برای دریافت پاسپورت نخواهد داشت.  پاسپورت مدرک شناسایی فرد در خارج از کشور است که هویت و ملیت او را تعیین می‌کند. کشورهای دیگر نیز با استناد به همین مدرک اجازه ورود مسافر را به کشورشان می‌دهند و ویزای ورود را برای او صادر می‌کنند.

گذرنامه‌ها با توجه به قوانین کشور محل زندگی فرد صادر می‌شوند و در انحصار دولت این کشور هستند. قوانین کشورهای مختلف برای صدور پاسپورت متفاوت است. برخی از کشورها، مانند کره شمالی، اجازه خروج شهروندان از کشور را نمی‌دهند و به جز برای تعداد محدودی از افراد، هیچ پاسپورتی صادر نمی‌کنند. برخی از کشورها نیز تنها یک پاسپورت را قانونی می‌دانند و بیش از یک پاسپورت را مجاز نمی‌دانند، اما در اغلب کشورهای اروپایی داشتن چند پاسپورت نیز مجاز است.  

مدت زمان اعتبار پاسپورت‌

یکی از مواردی که در پاسپورت ذکر می‌شود، تاریخ صدور پاسپورت و اعتبار آن است. تاریخ اعتبار پاسپورت در دولت‌های مختلف، متفاوت است، اما در اغلب کشورها به صورت 5 ساله صادر می‌شود. افرادی که قصد سفر به خارج از کشور را دارند باید به تاریخ انقضای پاسپورتشان توجه داشته باشند. دقت داشته باشید بسیاری از کشورها در صورتی ویزا صادر می‌کنند که گذرنامه فرد متقاضی حداقل 6 ماه اعتبار داشته باشد. اگر سفر طولانی‌مدت در پیش دارید، حتما پاسپورتتان را تمدید کنید تا با مشکل منقضی شدن آن در حین سفر مواجه نشوید.

سوالی که در این‌جا مطرح می‌شود این است که چرا پاسپورت تاریخ انقضا دارد؟ این مسئله دلایل مختلفی دارد که عبارتند از:

• عکس روی پاسپورت بسیار مهم است و باید شبیه شما باشد. با توجه به این‌که چهره‎ شما در طول سالیان متمادی تغییر می‌کند، عکس روی پاسپورت نیز باید تعویض گردد که در نهایت منجر به تعویض گذرنامه می‌شود.
• پدر و مادرها معمولا برای کودکانشان گذرنامه جدا نمی‌گیرند و نام او را در پاسپورت خود ذکر می‌کنند. زمانی که کودک بزرگ می‌شود نیاز به گذرنامه جدا دارد که در این صورت گذرنامه پدر و مادر نیز باید تعویض شود.
• زمانی که به خارج از کشور سفر می‌کنید در مرز یا فرودگاه، مهر ورود و خروج در گذرنامه‌تان ثبت می‌گردد. اگر تعداد سفرتان زیاد باشد، صفحات گذرنامه پر می‌شود که در این صورت نیاز به تعویض دارد.

این 3 مورد تنها بخشی از دلایل اعتبار کوتاه‌مدت پاسپورت‌ها هستند. دلایل دیگری نیز وجود دارد که باعث می‌شود دولت‌ها برای پاسپورت تاریخ انقضا در نظر بگیرند و آن را مادام‌العمر صادر نکنند.   

تفاوت رنگ پاسپورت‌ها

یکی از سوالاتی که ممکن است در ذهن شما ایجاد شده باشد، مشخصات ظاهری و تفاوت رنگ پاسپورت‌هاست. ظاهر پاسپورت‌ و رنگ آن هیچ قواعد و قانون مشخصی ندارد و در کشورهای مختلف متفاوت است، اما ویژگی‌هایی وجود دارد که باید در صدور پاسپورت تمامی کشورها رعایت شود. این ویژگی‌ها عبارتند از:

• ابعاد پاسپورت: اندازه استاندارد پاسپورت 88 در 125 میلی‌متر است.
• تعداد برگه‌ها: حداقل 8 صفحه خالی که فضای کافی برای درج مهر ویزا را داشته باشد.
• مشخصات فردی: مشخصات دارنده ویزا، ملیت و عکس او باید در گذرنامه درج شده باشد.
• جلد پاسپورت: هیچ قانونی برای رنگ جلد پاسپورت وجود ندارد، اما نام کشور و نماد آن باید بر روی جلد وجود داشته باشد.
• زبان پاسپورت: با توجه به این‌که انگلیسی یک زبان بین‌المللی است، پاسپورت و مشخصات داخل آن به زبان انگلیسی صادر می‌شود.

همان‌طور که در بالا اشاره کردیم، هیچ قانون مشخصی برای رنگ جلد پاسپورت وجود ندارد و هر کشوری بنا به دلایلی که دارد رنگ پاسپورت خود را انتخاب می‌کند. اگر دقت کرده باشید می‌بینید که تمام پاسپورت‌های دنیا در 4 رنگ مشکی، قرمز، سبز و آبی صادر می‌شوند. دلیل این انتخاب رسمی بودن این 4 رنگ است. البته وقتی می‌گوییم آبی، از طیف این رنگ صحبت می‌کنیم. ممکن است کشوری سورمه‌ای را برای جلد پاسپورت  انتخاب کند و کشوری دیگر رنگ آبی ملایم را در نظر بگیرد.

برخی از افراد تصور می‌کنند رنگ‌ها نشان‌دهنده قدرت پاسپورت‌ها در دنیا هستند، اما این‌طور نیست. رنگ جلد پاسپورت بر اساس فرهنگ، عقاید مذهبی، رنگ‌بندی پرچم و ... انتخاب می‌شود و هیچ ربطی به ارزش پاسپورت ندارد. به عنوان مثال اغلب کشورهایی که از رنگ سبز استفاده کرده‌اند، کشورهای مسلمان هستند و سبز را نماد اسلام می‌دانند. برخی از کشورها از رنگ مشکی استفاده کرده‌اند­، به این دلیل که مشکی بخشی از پرچمشان بوده است. طیف رنگی آبی و قرمز پرتعدادترین رنگ پاسپورت‌ها هستند که به دلایل مختلف انتخاب شده‌اند. به طور کلی می‌توان گفت، انتخاب رنگ جلد کاملا سلیقه‌ایست و هیچ قانون خاصی ندارد. همچنین، کشورها می‌توانند در صورت تمایل رنگ پاسپورت خود را تغییر دهند و الزامی به نگه داشتن رنگ موجود ندارند.

گذرنامه ایرانی

دولت ایران رنگ زرشکی را برای گذرنامه شهروندان ایرانی انتخاب کرده است. در قست بالای جلد علامت رسمی جمهوری اسلامی ایران دیده می‌شود و در کنار آن نیز این عبارت به صورت فارسی و انگلیسی درج شده است. گذرنامه ایرانی  شامل 32 صفحه است که صفحه دوم و سوم آن به مشخصات فردی  اختصاص دارد. دیگر صفحات، مربوط به مهر روادید می‌باشد که در هریک از آن‌ها  یادمان‌هایی از کشور عزیزمان ایران دیده می‌شود. حرم مطهر حضرت امام رضا (ع)، آرامگاه حافظ، تخت جمشید، ارگ بم، آرامگاه ابوعلی سینا، آرامگاه فردوسی، آرامگاه خیام نیشابوری، آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، آرامگاه عطار نیشابوری، عمارت عالی‌قاپو، مسجد امام خمینی (ره) اصفهان،  مصلی امام خمینی(ره) تهران، خانه بروجردی‌ها کاشان، برج آزادی و  نقوش محراب مسجد جامع اصفهان، به ترتیب در صفحات 4 تا 32 گذرنامه درج شده‌اند. بر روی هریک از صفحات نیز یک عبارت دیده می‌شود که شماره گذرنامه است.

انواع گذرنامه

گذرنامه‌ها انواع مختلفی دارند که عبارتند از:

• گذرنامه معمولی (توریستی): رایج‌ترین نوع گذرنامه است که با هدف تفریح، تحصیل، کار، تجارت و ... صادر می‌شود.
• گذرنامه دیپلماتیک: برای مقام‌های بالای سیاسی یک کشور صادر می‌شود و قواعد آن با گذرنامه‌های عادی متفاوت است.
• گذرنامه خدماتی: برای کارکنان دولت و با هدف سفر کاری صادر می‌شود و قوانین آن مانند گذرنامه دیپلماتیک است.

در این مقاله در مورد گذرنامه صحبت کردیم و ضمن بیان انواع آن، کاربرد پاسپورت را نیز توضیح دادیم. همان‌طور که گفتیم گذرنامه یک مدرک شناسایی معتبر است که برای سفرهای خارج از کشور به آن نیاز دارید. در واقع گذرنامه مجوز خروج شما از کشور می‌باشد که توسط دولت صادر می‌شود. باید گذرنامه داشته باشید تا بتوانید ویزای کشور موردنظر را به دست آورید. در صورتی که قصد سفر  خارج از ایران را دارید، صفحات دیگر سایت را مورد بررسی قرار دهید و با شرایط و زمان برگزاری تورهای خارجی کایت آشنا شوید. علاوه بر این می‌توانید با شماره 75097700- 021 تماس بگیرید و در مورد تور موردنظر خود با کارشناسان کایت مشورت کنید.