تاریخچه‌ی شهر کاتماندو

شهر کاتماندو

کاتماندو پایتخت کشور نپال است و بزرگ‌ترین شهر آن می‌باشد، طبق سر شماری سال 2017، جمعیت کاتماندو بالغ بر یک میلیون نفر بوده که انسان‌هایی بسیار مهربان و خونگرم هستند. شهروندان کاتماندو غالبا پیرو دین هندوئیسم هستند و به زبان نپالی صحبت می‌کنند، شغل اکثر ساکنان این شهر کشاورزی می‌باشد، هر چند تجارت از دیرباز در شکل گیری این شهر و رونق آن نقش بسزایی داشته است. کاتماندو از جمله شهرهای قدیمی جهان است، این شهر در گذشته بخاطر قرار گرفتن در مسیر تجاری هند و تبت، از رونق فراوانی برخوردار بوده و با گذشت سال‌های زیاد از میزان این رونق کاسته نشده و کاتماندو هنوز هم از شهرهای مهم نپال به شمار می‌رود، این شهر به دروازه‌ی هیمالیای نپال معروف است. طبیعت چشم نواز، آثار تاریخی متعدد و جشن‌های بسیاری که در این شهر برگزار می‌شود، باعث شده کاتماندو به شهری توریستی تبدیل شود به طوری که در سال 2013 رتبه‌ی اول آسیا و رتبه‌ی سوم جهان را به عنوان مقصد برتر سفر به خود اختصاص داده است. از جمله جاذبه‌های گردشگری کاتماندو می‌توان به میدان دوربار، گنبد بودهانات، باغ رویاها، مسیرهای کوهنوردی به سمت قلل مرتفع مانند اورست و... اشاره کرد.

موقعیت جغرافیایی شهر کاتماندو

شهر کاتماندو در مرکز کشور نپال و در یکی از مرتفع‌ترین بخش‌های این کشور واقع شده است، کاتماندو در دره‌ای به همین نام و در نزدیکی رود بگماتی قرار گرفته و 1400 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. آب و هوای این شهر در قسمت‌های مختلف متفاوت است و ممکن است در یک زمان آب و هوای گوناگونی در قسمت‌های مختلف آن دیده شود، بهترین زمان برای سفر به کاتماندو از مهر تا فروردین است ولی در فاصله‌ی بین ماه‌های مهر تا آذر، تعداد توریست‌ها در این شهر به حداکثر می‌رسد.

ریشه‌ی نام شهر کاتماندو

در یک روایت کلمه‌ی کاتماندو از ترکیب دو کلمه‌ی سانسکریتِ کاست به معنی چوب و مانداپ به معنی سایه سار تشکیل شده است، کلمه‌ی کاست مانداپ از ساختمان‌های چوبی فراوانی که سایه‌ی آن‌ها روی شهر می‌افتاده گرفته شده است، این کلمه به مرور زمان به کاتماندو تغییر پیدا کرده است. روایت دیگر می‌گوید که نام کاتماندو از دو کلمه‌ی نپالیِ کاستا به معنای چوب و مانداپا به معنای غرفه گرفته شده و به ساختمانی چوبی به نام کاستا مانداپا اشاره دارد که در میدان دوربارِ کاتماندو قرار گرفته است.

تاریخچه‌ی شهر کاتماندو

شهر کاتماندو یکی از کهن‌ترین شهرهای دنیاست که در قرن دوم میلادی تاسیس شده است، محققان در این شهر مجسمه‌ای پیدا کرده‌اند که متعلق به سال 185 پس از میلاد است. به گفته‌ی پژوهشگران در زمان‌های بسیار‌ قبل‌تر از قرون وسطی، قوم کیراتاس در نیمه‌ی شمالیِ دره‌ی کاتماندو سکونتگاه یامبو را به وجود آورده و در آن زندگی می‌کردند، نیمه‌ی جنوبیِ دره نیز محل زندگی قوم ینگال بود. در سال 400 بعد از میلاد مسیح، قوم لیچاوی از گنگ و دشت هند به دره‌ی کاتماندو آمده و سلسله‌ی لیچاوی را در آن پایه گذاری کردند، در زمان حکومت جیتداستی هفتمین پادشاه کیراتا نیز، تعدادی از راهبان بودایی وارد این دره شده و صومعه‌ای جنگلی به نام لورا در آن ساختند، سال‌ها بعد افرادی که از نسل کشیِ شاکیاس جان سالم به در برده بودند به دره‌ی کاتماندو پناه آورده، وارد صومعه‌ی لورا شده و با وسعت دادن به آن نخستین صومعه‌ی دائمی بودائیان را در دره‌ی کاتماندو پدید آوردند. آن‌ها یامبو را کولیگرام و ینگال را داکشین کولیگرام نامیدند، در نهایت پادشاه لیچاوی، تمام این اقوام را با هم ادغام کرده و شهر کاتماندو را ایجاد نمود، این شهر به شکل چاندراراسا (شمشیر منجوشری) ساخته شد و 8 مقر نظامی از آن محافظت می‌کردند. قرار گرفتن کاتماندو در مسیر تجاری بین تبت و هند، باعث شد که این منطقه به سرعت رشد کرده و پیشرفت کند، به طوری که جهانگردان زیادی به آن سفر کرده و آداب و رسوم مردمش را به سایر نقاط جهان معرفی نمودند، در این دوران هنر، تجارت، فرهنگ و... در کاتماندو پیشرفت چشمگیری داشت. سال‌ها بعد حاکمان قوم اوت از شر دشمنان به دره‌ی کاتماندو گریختند، فرزند حاکم با یکی از اعضای خانواده‌ی سلطنتی نپال ازدواج کرده آن‌ها قدرت گرفتند، لیچاوی‌ها را از بین برده حکومت مالا را به وجود آوردند. در سال‌های آغازین حکومت مالاها، جنگ، اختلاف و زلزله‌های شدیدی در کاتماندو به وقوع پیوست، این عوامل باعث تخریب قسمت‌های زیادی از شهر و از بین رفتنِ حدود یک سوم جمعیت کاتماندو شد، اما مردم این منطقه توانستند به زودی رونق را به شهرشان برگردانده و کاتماندو را به زمان اوج خود برسانند. در سال 1920 پادشاهِ گورکا به کاتماندو حمله کرده و مالاها را شکست داد، امپراطوری گورکا، کاتماندو را به عنوان پایتخت خود برگزید و خود را امپراطوری نپال نامید، از این زمان به بعد کاتماندو وارد دوران مدرن خود شد، بسیاری از آثار تاریخی با معماریِ خاصِ نپالی، مربوط به این دوره می‌باشد. در سال 1946 جونگ بهادر رانا به کاتماندو حمله و با قتل عام بزرگان این شهر حکومت رانا را در آن ایجاد کرد، زمان پادشاهی رانا، دوران خوبی برای کاتماندو بود، بسیاری از آثار تاریخیِ جذاب کاتماندو مانند باغ رویاها، کاخ نارایانهیتی، شیتال نیواس و... به این زمان تعلق دارند، جاده‌ی جدید کاتماندو، اولین مدرسه‌ی مدرن نپال، نخستین کالج نپال و اولین بیمارستان نپال نیز در زمان پادشاه رانا در کاتماندو ساخته شدند. حکومت جمهوری نپال در سال 2008 تاسیس شد، کاتماندو در این زمان نیز مرکز اقتصاد، فرهنگ و هنر این کشور شناخته می‌شد. در سال 2010 اعلام شد که رشد جمعیت در کاتماندو 4 درصد است و این شهر به سرعت به سمت کلانشهر شدن به پیش می‌رود، تا اینکه در سال 2015 زمین لرزه‌ی شدیدی در این شهر رخ داد و آسیب بسیار زیادی به بخش‌های مختلف آن وارد کرد، اما دولت و مردم، کاتماندو را بازسازی کرده و در مسیر پیشرفت قرار دادند، امروزه اکثر اهالی کاتماندو در زمین‌های اطراف شهر کشاورزی می‌کنند، این حرفه در کنار تجارت و صنعت توریسم، منبع درآمد اهالی منطقه را تشکیل می‌دهد.

در این مقاله شهر زیبا و کهن کاتماندو را به شما معرفی کرده، از جذابیت‌هایش برایتان گفتیم و تاریخچه‌ی آن را با هم مرور کردیم، کشور نپال خصوصا شهر کاتماندو دارای ویژگی‌های خاص و منحصر بفردی است که تنها با سفر به آن می‌شود این همه زیبایی را درک کرد.ش