گنبد علویان همدان | آشنایی با گنبد علویان، آدرس و تصاویر

همدان یکی از خوش آب و هواترین و دیدنی‌ترین شهرهای ایران است، شهری با هوای بسیار عالی، طبیعت خیره کننده و آثار تاریخی متعدد که مربوط به دوره‌های مختلف بوده و فرهنگ و هنر ایرانیان را به رخ جهانیان می‌کشند. در میان جاذبه‌های تاریخی همدان گنبد علویان یکی از مهم‌ترین‌هاست، مکانی با معماری تماشایی و قدمت زیاد که شکوه و عظمتی باور نکردنی دارد، در این مقاله قصد داریم در مورد گنبد علویان صحبت کرده و این مکان دیدنی را به شما معرفی کنیم، پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

گنبد علویان همدان

گنبد علویان یکی از جاذبه‌های تاریخی شهر همدان در استان همدان است که به اواخر دوره‌ی سلجوقی تعلق دارد، این بنا معماری بسیار دیدنی، تزئینات چشم نواز و سرگذشتی جذاب دارد. به همین دلیل بسیاری از علاقمندان به تاریخ بازدید از آن را در برنامه‌ی سفر خود به همدان قرار می‌دهند. گنبد علویان به دلیل داشتن تزئینات بسیار زیبا و اهمیت تاریخی، در سال 1310 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. از گنبد علویان می‌توان همه روزه بین ساعت 9 صبح تا 7 شب بازدید کرد، برای ورود به این مکان باید بلیط تهیه کنید. در نزدیکی گنبد زیبای علویان جاذبه‌های زیادی برای بازدید وجود دارد که از میان آن‌ها می‌توان به آرامگاه باباطاهر، امامزاده عبدالله، موزه‌ی هگمتانه و... اشاره کرد.

تاریخچه‌ی گنبد علویان

گنبد علویان در قرن 6 هجری قمری در زمان سلجوقیان به دستور خاندان اصیل علویان ساخته شد تا به عنوان مسجد و محلی برای انجام مناسک مذهبی استفاده شود. بعدها این خاندان سردابه‌ای به بنا اضافه کرده و آن را به مقبره‌ی خانوادگی علویان تبدیل نمودند. گنبد علویان در طول این سال‌ها بارها مرمت و بازسازی شده است، یکی از مهم‌ترین بازسازی‌هایی که روی این گنبد انجام گرفت در سال 1317 در زمان پادشاهای رضا شاه بود، در این بازسازی گنبد بنا صاف شده و با سقف چوبی روی آن را پوشاندند تا از گرما، سرما، باران و نور خورشید حفظ شود. امروزه گنبد علویان توسط سازمان میراث فرهنگی اداره و حفاظت شده و یکی از جاهای دیدنی همدان به شمار می‌رود.

علت نامگذاری گنبد علویان

شاید با دیدن عکس‌های گنبد علویان تعجب کنید، چون این بنایی که آن را گنبد می‌نامند اصلا گنبدی ندارد. این موضوع به این دلیل است که در بازسازی سال 1310 گنبد این بنا را صاف کرده و روی آن را با چوب پوشاندند تا بنا از گزند باد و باران در امان باشد. نام علویان نیز به خاطر این است که بانی ساخت این بنا خاندان علویان از پیروان راستین حضرت علی بودند، ضمن اینکه دو نفر از بزرگان این خاندان نیز در سردابه‌ی گنبد علویان مدفون هستند.

معماری گنبد علویان

گنبد علویان همدان یکی از شاهکارهای معماری ایرانی اسلامی عهد سلجوقی است که تزئینات دیدنی و ریزه کاری‌هایش آن را خاص و متمایز کرده است. این گنبد یک بنا به شکل مکعب مربع است که طول اضلاع آن 12 و نیم و ارتفاعش 11 و نیم متر می‌باشد. گنبد علویان را از لحاظ سبک معماری و شکل ظاهری با گنبد سرخ مراغه مقایسه می‌کنند. در ساخت گنبد علویان از مصالحی مانند سنگ، آجر و ملات استفاده شده و بخش‌های مختلفش دارای تزئیناتی هستند که تبحر معماران آن دوره را نشان می‌دهد.

قسمت‌های مختلف گنبد علویان

گنبد علویان از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که در ادامه به توضیح تعدادی از آن‌ها می‌پردازیم:

ورودی: بنا یک ورودی طاقی شکل به عرض 1 و نیم و ارتفاع 3 و نیم متر دارد، درون این طاق نما یک کادر مستطیلی وجود دارد که در آن گچبری‌های زیبایی به شکل بوته و گل دیده می‌شود. در حاشیه‌ی کادر مستطیلی کتیبه‌ای قرار دارد که آیات قرآن روی آن گچبری شده است. این قسمت یک درب چوبی برای ورود گردشگران دارد که با 7 پله قابل دسترسی است.

طاق نمای شمالی: در قسمت شمالی گنبد علویان یک طاق نمای جناغی بسیار دیدنی وجود دارد که عرض آن 5 و نیم و ارتفاعش 10 متر است، درون این طاق نما هم یک قاب مستطیلی وجود دارد که طول آن 9.3 متر و عرضش 6 و نیم متر می‌باشد.

برج‌ها: در 4 طرف گنبد علویان 4 برج استوانه‌ای شکل با ارتفاع 9 و نیم و قطر 2 متر دیده می‌شود، هر یک از این برج‌ها 5 طاق نمای مثلثی به عرض 1، عمق نیم و ارتفاع 8 متر دارد.

شبستان: شبستان گنبد علویان بعد از ورودی این بنا قرار دارد، این قسمت سالنی با سقف بلند است که گچبری‌های هنرمندانه‌ای دارد، 2 طاق نما در غرب و شرق آن و 2 طاقچه در هر گوشه‌ی آن وجود دارد، نورگیرهای کوچکی در نزدیکی سقف شبستان تعبیه شده که وظیفه‌ی تامین روشنایی داخل را بر عهده دارند.

محراب: محراب گنبد علویان یکی از زیباترین قسمت‌های آن است که در ضلع جنوبی شبستان قرار گرفته و بیشتر تزئینات آن را گچبری‌های چشم نواز تشکیل می‌دهد.

سرداب: سرداب در واقع زیر گنبد علویان است که با چند پله از درون محراب می‌توان به آن دست یافت، در این قسمت 6 اتاق با طاق‌های جناغی وجود دارد. همچنین 2 قبر در این قسمت قرار گرفته که با آجرهای فیروزه‌ای پوشیده شده‌اند، این قبرها به دو فرد سرشناس خاندان علویان تعلق دارد.

بهترین زمان سفر به گنبد علویان

همدان یکی از سردترین شهرهای ایران است که در منطقه‌ای کوهستانی قرار گرفته، پاییز این شهر سرد و زمستان آن با بارش برف و باران شدید همراه است. بهترین زمان سفر به گنبد علویان همدان، از ابتدای بهار تا انتهای تابستان است، در این زمان هوای شهر معتدل و دلپذیر بوده و طبیعت آن سرسبز و دیدنی می‌باشد. البته شهر همدان در این بازه‌ی زمانی خصوصا تابستان‌ها شلوغ است و قیمت‌ها در آن بالا می‌رود، اگر از شلوغی فراری هستید یا می‌خواهید سفر کم هزینه‌تری داشته باشید می‌توانید در پاییز به همدان سفر کرده و از جاذبه‌های تاریخی این شهر از جمله گنبد علویان بازدید کنید.

مسیر دسترسی به گنبد علویان

برای رسیدن به گنبد علویان باید ابتدا خود را به شهر همدان برسانید، این شهر هم فرودگاه و هم ترمینال اتوبوسرانی دارد، بنابراین با هرکدام که خواستید می‌توانید به همدان بروید. راه دیگر برای رسیدن به این شهر استفاده از خودروی شخصی است، کسانی که در تهران ساکن هستند باید ابتدا وارد جاده‌ی تهران ساوه و بعد از آن وارد اتوبان ساوه همدان شوند تا بتوانند به این شهر برسند. البته از طریق جاده‌ی قزوین همدان و بوئین زهرا نیز می‌توان به همدان رسید. وقتی به همدان رسیدید به میدان امام خمینی و بعد از آن خیابان باباطاهر بروید، آنقدر جلو بروید تا به میدان امامزاده عبدالله برسید. در فاصله‌ی 300 متری از امامزاده و در سمت راست، بنای گنبد علویان قرار دارد.

آدرس: استان همدان، شهر همدان، چهارباغ علویان، میدان امامزاده عبدالله، گنبد علویان

اقامت در نزدیکی گنبد علویان

در فاصله‌ی کمی از گنبد علویان هتل‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید برای اقامتی راحت از آن‌ها استفاده کنید، هتل ستاره، هتل خاتم، هتل باباطاهر، اقامتگاه الماس نوین و هتل آپارتمان الوند تعدادی از این اقامتگاه‌ها هستند.

در این مقاله با گنبد زیبای علویان در شهر همدان آشنا شدیم، بخش‌های مختلف آن را به شما معرفی کرده و چگونگی بازدید از آن را برایتان شرح دادیم. گنبد علویان از نظر معماری، شاهکاری تماشایی به حساب می‌آید و بازدید از آن قطعا خاطره‌ای فراموش نشدنی برای هر گردشگری خواهد بود ، در این فصل بهترین زمان برای تور همدان میباشد ، ممنون که تا انتهای مقاله همراه کایت بودید.