بوم گردی یا اکوتوریسم چیست و چرا باید به آن اهمیت داد؟

در تمامی جوامع دنیا، به سفر و اهمیت آن بسیار پرداخته می‌شود اما در عین حال برخی شهرهای پرگردشگر در کشورهای جهان سوم همانند ایران، به خاطر حضور مسافران همواره دچار آسیب‌های جبران‌ ناپذیری می‌شوند. به عنوان مثال، شهرهای زیبای شمال کشورمان را تصور کنید. بسیاری از جنگل‌ها و سواحل این شهرهای سرسبز، به خاطر عدم رعایت نکات مختلف، رو به نابودی هستند. اما آیا فلسفه سفر کردن این است؟ اصلا چرا باید سفر کرد و چرا سفر کردن به اقتصاد یک ناحیه خاص کمک می‌کند؟ پاسخ به این سوالات و هزاران سوال دیگر در خصوص سفر و مسافرت، در کلمه بوم گردی خلاصه می‌شود. به همین خاطر به عنوان یک گروه توریستی تصمیم داریم تا شما را بیش از پیش با عبارت بوم گردی یا همان اکوتوریسم آشنا کنیم و به شما نشان دهیم که بوم گردی چیست و چرا باید به آن اهمیت داد. پس با کایت همراه شوید تا از این پس با هدف حفظ محیط زیست سفر کنید.

بوم گردی چیست؟

مدتی است که در آژانس‌های مسافرتی مختلف، نام تورهای بوم گردی یا اقامت در اقامتگاه‌های بوم گردی به چشم می‌خورد. به همین خاطر شاید بسیاری از مسافران تصور کنند که با این عبارت آشنایی کامل دارند و می‌دانند که بوم گردی چیست و چه تفاوتی با سفرهای معمولی دارد. در حال حاضر بوم گردی در ایران به معنای اقامت در خانه‌های روستایی یا اقامتگاه‌های خاصی است که به شکل کلبه‌های چوبی ساخته شده‌اند یا در کاروانسراهای تاریخی قرار دارند. اما باید بدانید که اقامت در چنین اقامتگاه‌هایی، تنها قسمتی از بوم گردی یا همان اکوتوریسم را شکل می‌دهد و تماما به همین مساله خلاصه نمی‌شود. اکوتوریسم یک عبارت است که از حدود 25 سال پیش در کشورهای خارجی نظیر آمریکا مطرح شده و به همین مناسب یک سازمان جهانی با نام TIES یا همان سازمان جهانی اکوتوریسم شکل گرفته است.
در واقع طی آخرین اطلاعیه سازمان جهانی اکوتوریسم، بوم گردی نوعی سفر مسئولانه به نواحی مختلف دنیا است. در این سفر مسئولانه، شناخت و آموزش، نقش اصلی و کلیدی را دارد و این نوع سفر به تفریح و گشت و گذار خلاصه نمی‌شود. این یعنی شما در سفر به یک مرز و بوم جدید، باید هم آموزش ببینید و هم آموزش دهید. اکوتوریسم یک طرز فکر است که دیدگاه اجتماعی و فرهنگی را به سفرهای معمولی اضافه می‌کند. در سفرهای بوم گردی شما باید به بافت سنتی و روستایی یک منطقه، هم از نظر اقتصادی و هم از نظر اجتماعی – فرهنگی کمک کنید. در بهترین حالت ممکن، مسافران داخلی، بوم گردی را به معنای عدم آسیب رساندن به طبیعت می‌دانند. اما دقیقا همانند اقامت در اقامتگاه‌های بوم گردی، این نیز جزئی از تعریف وسیع اکوتوریسم است.
به عنوان مثال در حال حاضر سفرهای اکوتوریسم زیادی در دنیا به کشورهای آفریقایی انجام می‌شود. مسافرانی که در این سفرها حضور دارند، هر یک تلاش می‌کنند تا به مردم زجر کشیده منطقه کمکی در حد خود انجام دهند. به طور مثال بعضی تلاش می‌کنند تا چند روز به صورت رایگان در کلاس‌های درسی معلم باشند، برخی دیگر در کارهای روزمره به مردم کمک می‌کنند و برخی دیگر از صنایع دستی مردم منطقه خرید می‌کنند تا به اقتصاد آنها کمک کنند. این یعنی زمانی که یک مسافر به منطقه‌ای سفر می‌کند، به جای آنکه هتل‌های بزرگی که به طبیعت آسیب فراوانی می‌رسانند، از این سفر سود ببرند، مردم روستایی از حضور مسافران بهره‎‌‎‌مند خواهند شد.
با اکوتوریسم، درک همه مسافران نسبت به طبیعت ارتقاء پیدا می‌کند و کمک شایان توجهی به اکوسیستم یک منطقه خواهد شد. بوم گردی به توسعه پایدار کمک می‌کند و اجازه می‌دهد تا نسل‌های بعدی نیز بتوانند از زیبایی‌های طبیعت لذت ببرند. مهم‌ترین وظیفه امروز ما، حفظ امانت‌هایی است که مادر طبیعت به دستان ما سپرده تا بتوانیم آنها را بدون هیچ آسیبی به نسل بعدی نیز منتقل کنیم. ما نباید از یاد ببریم که همواره مدیون طبیعت و زیبایی‌های آن هستیم و باید همانطور که او به ما کمک می‌کند، ما نیز به او کمک کنیم.

اصول بوم گردی چیست ؟

با وجود آنکه به شرح توضیحاتی کلی در مورد بوم گردی پرداختیم، شاید هنوز هم چهارچوب کلی و مشخصی درباره اصول بوم گردی در ذهن خود نداشته باشید.پس بهتر است بدانیم که برای تجربه بوم گردی باید به چه نکاتی پایبند باشیم. به همین خاطر در این قسمت قصد داریم تا به صورت کاملا مجزا، شما را با اصول اولیه سفرهای بوم گردی بیشتر آشنا کنیم.

• پایبندی کامل به مسائل زیست محیطی
• عدم ایجاد آسیب رفتاری و همچنین فیزیکی در مقابل گونه‌های غیر انسانی اعم از حیوانات و گیاهان
• عدم ایجاد آسیب‌های رفتاری نسبت افراد بومی منطقه‌ای که به آن سفر می‌کنید.
• ایجاد تجربه‌ای مثبت در مواجه با مسافران و افراد محلی
• ایجاد منافع مستقیم مالی و اقتصادی برای مردم منطقه
• هر گونه کمک در راستای بهبود وضعیت معیشتی مردم بومی منطقه
• انجام هرگونه فعالیت در راستای ارتقاء طبیعت
• درک و تجربه زندگی واقعی مردم منطقه
• تعامل با مردم بومی منطقه

مطالب مرتبط:

اکولوژ چیست؟

بهترین اکولوژهای دنیا

جایگاه بوم گردی در ایران چیست؟

قطعا تا به اینجای کار علاقه بسیار زیادی به بوم گردی و اکوتوریسم پیدا کرده‌اید و می‌دانید که این سبک مسافرت می‌تواند برای تمامی مردم جهان مفید واقع شود. اما مساله اینجاست که بوم گردی در ایران تا به امروز به چه جایگاهی دست پیدا کرده است؟ با وجود آنکه بسیاری از مسافران هنوز هم سفرهای بوم گردی را تنها محدود به انتخاب محل اقامت می‌دانند، اما همین نیز شروع بسیار خوبی محسوب می‌شود. همین که عبارت بوم گردی با گوش مسافران آشنا شود، به تدریج تلاش می‌کنند تا دریابند واقعا بوم گردی چیست و چطور می‌توان به طبیعت و هم نوعان خود کمک کرد. اگر صادق باشیم، هنوز افراد کمی به اصول اکوتوریسم پایبند هستند و از آن تبعیت می‌کنند. اما امیدواریم که در آینده‌ای نه چندان دور، شاهد مسافرانی باشیم که سفرهای بوم گردی را برای کمک به مادر طبیعت و مردم بومی یک منطقه انتخاب می‌کنند. با همه گیر شدن این طرز فکر، قطعا وضعیت معیشتی و اقتصادی دور افتاده‌ترین روستاهای کشور نیز بهبود پیدا می‌کند و می‌توانیم شاهد رشد اقتصادی چشم‌گیر در جای جای کشور عزیزمان ایران باشیم.

خب همراهان عزیز کایت، نظر شما در مورد بوم گردی چیست ؟ آیا شما با این اصول موافق هستید؟ آیا تا به حال تجربه یک سفر بوم گردی کامل را بر اساس اصول نام برده داشته‌اید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما و سایر همراهان کایت به اشتراک بگذارید. فراموش نکنید که ما بی‌صبرانه منتظر دیدن نظرات شما عزیزان همراه هستیم. پس ما را بیش از این منتظر نگذارید!