معروف ترین کلیساهای ایران در کجا هستند؟| 7 کلیسای برتر ایران

طبق اسناد تاریخی مسیحیت در قرن اول میلادی و در زمان حکومت اشکانیان وارد ایران شده است و دلیل آن هم این بوده که پادشاهان اشکانی به آزادی دین و عقیده‌ی مردم اعتقاد داشتند. پس مسیحیان زیادی به ایران آمدند که نه تنها مناسک خود را انجام می‌دادند بلکه دین مسیحیت را تبلیغ کرده و بر پیروان این دین می‌افزودند. کلیسا به عنوان مکانی برای عبادت مسیحیان و انجام مراسم‌های عبادی مختلف در همه جای ایران ساخته شد. حرمت کلیسا در نظر مسیحیان همانند جایگاه مسجد نزد مسلمانان است، پس آن‌ها کلیساهای خود را به‌وسیله‌ی بهترین هنرمندان می‌آرایند و در آن به عبادت خداوند می‌پردازند. ما قصد داریم در این مقاله 7 مورد از کلیساهای برتر ایران را به شما معرفی کنیم، پس تا انتها با ما همراه شوید.

1. کلیسای وانک

کلیسای وانک یا کلیسای نجات دهنده‌ی مقدس در شهر اصفهان، در محله‌ی جلفا و به دست ارمنی‌های اصفهان ساخته شده است.

پس از حمله‌ی شاه عباس دوم به ایروان سپاه ایران در مسیر برگشت روستاهای سرراهش را که ارمنی نشین بودند ویران و ساکنان آن‌ها را با خود همراه کرد، به این ترتیب حدود 50 هزار ارمنی به اصفهان مهاجرت کرده و عده‌ای از آن‌ها در جلفا ساکن شدند. پس از مدتی آن‌ها تصمیم گرفتندکه کلیسایی برای انجام عبادات خود بسازند، آن‌ها یک کلیسا شبیه کلیسایی که در نخجوان داشتند در جلفا ساخته نام آن‌را وانک به معنی صومعه که اسم کلیسایشان در نخجوان بود گذاشتند. این کلیسا با خشت خام ساخته شده، دیوار بیرونی آن از آجر و دیوار درونیش با قطعات تزئین شده‌ی گچ ساخته شده است. کلیسای وانک دو گنبد دارد؛ گنبد بزرگتر بر روی قسمت محراب کلیسا ساخته شده و گنبد کوچک‌تر که بر روی محلی که مردم معمولی مستقر می‌شوند قرار گرفته و شبیه گنبد مساجد ایرانی در دوره‌ی صفویه می‌باشد. همه‌ی دیوارهای داخلی، داخل گنبد و همه‌ی زوایا با رنگ روغن و به‌وسیله‌ی استادان نقاشی ارمنی مثل استاد میناس، کشیش استپانوس و هوانس مرکوز با نقاشی‌های بسیار زیبا تزئین شده است و بخاطر این نقاشی‌ها و طلاکاری‌ها کلیسای وانک جایگاه ویژه‌ای در بین کلیساهای ارمنی دارد. از قسمت جنوبی ساختمان کلیسای وانک از دیرباز برای انجام امور قضایی و اداری استفاده می‌شده، هنوز هم امور مربوط به ارمنی‌های جنوب ایران در این مکان انجام می‌شود. در کنار موزه‌ای که آثار قدیمی ارمنی‌ها نظیر کتاب‌های خطی، زیورآلات، تابلوهای نقاشی، ظروف فلزی، ظروف چینی و سفالی و پارچه‌های دستباف و زردوزی‌شده در آن به نمایش گذاشته شده موزه‌ی دیگری به‌نام موزه‌ی مردم شناسی ساخته و به آن اضافه شد که در آن فرهنگ، لباس، آداب و رسوم، و وسایل زندگی و تجارت ارمنی‌های محلی جلفا نشان داده می‌شود.

2. کلیسای مریم مقدس تبریز

کلیسای مریم مقدس در استان آذربایجان شرقی، در شهر تبریز و در انتهای خیابان شریعتی نبش میدان نماز قرار دارد. این کلیسا بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین کلیسای تبریز است که در زمان ایلخانی و به سبک معماری ارمنی ساخته شده است اما بخاطر زلزله‌ای که در نبریز آمد، ساختمان این کلیسا به‌طور کامل خراب شد و در سال 1161 میلادی و در زمان صفوی طبق معماری ساختمان قبلی ولی به سبک صفویه بازسازی شد. اولین چاپ‌خانه‌ی تبریز در حیاط مشجر ساختمان کلیسای مریم مقدس ایجاد شده است.

3. قره کلیسا

قره کلیسا، کلیسای سیاه یا کلیسای استفانوس در استان آذربایجان غربی، شهرستان چالدران و در روستای قره کلیسا قرار دارد که در جنوب شهرستان ماکو و در 20 کیلومتری شمال شرقی شهرستان سیه چشمه واقع شده است.

این کلیسا در اوایل دوره‌ی مسیحیت و به دست گریگور روشنگر بر روی آرامگاه تادئوس مقدس ساخته شده است، تادئوس یکی از حواریون عیسی مسیح و از مبشران دین مسیحیت بوده که وقتی به ارمنستان می‌آید و دین مسیحیت را تبلیغ می‌کند، به دستور پادشاه ارمنستان او را به قتل رسانده و در مکان قره کلیسا دفن می‌کنند. کلیسای استفانوس از قسمت‌های مختلفی چون ورودی، کلیسای اصلی، حیاط غربی و شرقی، انبار و برج تشکیل شده است و 47 اتاق در آن قرار دارد که به راهبان، طلبه‌ها، نگهبانان کلیسا و کتاب‌خانه‌ی آن اختصاص داشته است. این کلیسا بارها به علت زمین‌لرزه یا جنگ خراب شده اما دوباره بازسازی شده است، یک‌بار در سال 1691 میلادی با سنگ سیاه و بار دیگر در سال 1810 میلادی و با سنگ مرمر سفید بازسازی شده به همین دلیل نمای آن به دو بخش سفید و سیاه تقسیم شده است. امروزه گردشگران داخلی و خارجی برای بازدید از این کلیسا و حضور در مراسم آئینی آن که در روزهای آخر تیر و هفته‌ی اول مرداد برگزار می‌شود به این مکان آمده و از دیدن زیبایی‌های آن لذت می‌برند. ضمنا مزار زاکاریای مقدس که یکی از کسانی بوده که این بنا را بازسازی کرده، در نزدیکی مکان کلیسا می‌باشد.

4. کلیسای سرکیس مقدس

کلیسای سرکیس یا سارکیس مقدس یک کلیسای ارمنی است که در خیابان کریم خان زند و ابتدای خیابان نجات‌الهی تهران قرار دارد. هزینه‌ی ساخت این کلیسا را فردی به‌نام مارکار سرکیسیان پرداخت و طراحی آن بر عهده‌ی اوژن آفتاندلیانس بود. سرکیس مقدس که نام او را بر این بنا نهاده‌اند، یکی از سرداران سپاه روم و مسیحی بود، به همین دلیل تحت تعقیب قرار گرفته و همراه پسرش به ارمنستان گریخت اما مجبور شد از آن‌جا هم فرار کند. به ایران آمد و برای سپاه ایران جنگید، شاپور دوم پادشاه وقت با این‌که از سرکیس راضی بود اما وقتی شنید که او دین مسیحیت را در میان لشگر تبلیغ می‌کند، فرمان قتل او و پسرش را صادر کرد. جوانان ارمنی در روزی‌که در تقویمشان به‌یاد سرکیس نام‌گذاری شده مراسم ویژه‌ای انجام می‌دهند. کلیسای سرکیس بزرگ‌ترین کلیسای تهران که ابعاد آن 36.5 متر در 17.8 متر می‌باشد، دارای محرابی به شکل نیم دایره و گنبدی 8 ضلعی است و معماری ورودی آن به سبک معماری کلیساهای ارمنستان در سده‌های 4 و 5 میلادی است، همچنین یک بنای سنگی که یادبود نسل‌کشی ارمنی‌ها می‌باشد در قسمتی از این کلیسا قرار دارد.

5. کلیسای ننه مریم ارومیه

کلیسای ننه مریم که به نام‌های حضرت مریم و شرق آشور هم معروف است از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین کلیساهای ایران و جهان می‌باشد که در خیابان خیام جنوبی ارومیه قرار دارد.

در محل کلیسای کنونی در گذشته آتشکده‌ای قرار داشته که موبدان آن در زمان تولد مسیح ستاره‌ی درخشانی را در آسمان دیده و آن‌را نشانه‌ی میلاد موعود می‌دانند، پس به اورشلیم رفته و بعد از این‌که برمی‌گردند آتشکده را به کلیسا تبدیل و دین مسیحیت را تبلیغ می‌کنند. با توجه به معماری کلیسای ننه مریم این بنا در زمان ساسانیان ساخته شده و تا به امروز بارها مرمت و بازسازی شده است. این کلیسا هیچ تزئین، نقاشی یا گچ‌بری خاصی ندارد زیرا آشوریان اعتقاد دارند که کلیسا نباید تزئین و آرایش شود.

6. کلیسای گاراپت

کلیسای گاراپت مقدس در شهر آبادان، ابتدای خیابان زند و در کنار مسجد بهبهانی‌ها قرار دارد. این کلیسا در سال 1958 میلادی (1336 شمسی) در زمان پهلوی ساخته شده، معماری آن به سبک معماری ارمنی است و ارمنی‌هایی که در آبادان زندگی می‌کردند مراسم‌های خود را در آن برگزار می‌کردند. قسمت‌هایی از کلیسای گاراپت در زمان جنگ بین ایران و عراق تخریب شد ولی به همت ستاد بازسازی مناطق جنگی بازسازی شده و دوباره فعالیت خود را آغاز کرد. به دلیل کم بودن ارمنی‌های آبادان از این کلیسا استفاده‌ی چندانی نمی‌شود.

7. کلیسای کانتور

کلیسای کانتور که به نام‌های کلیسای روسی یا برج ناقوس هم معروف است کوچک‌ترین کلیسای ارتودکس‌ها است که در شهر قزوین قرار دارد.

این کلیسا که معنی نام آن به زبان روسی دفتر کار است به‌وسیله‌ی یک شرکت روس و در زمان ناصرالدین شاه قاجار بنا شده است، این شرکت روس وظیفه‌ی ساخت جاده‌ی انزلی به قزوین را بر عهده داشت. فضای محراب کلیسا به شکل نیم دایره است و بالای آن گنبدی قرار دارد. نمای بیرونی کلیسای کانتور از آجر قرمز تشکیل شده، همین معماری زیبا و تزئینات خاص باعث شده که کلیسای کانتور جایگاه ویژه‌ای در میان آثار تاریخی شهر قزوین داشته باشد. حیاط کلیسا با آجر فرش شده و مزار یک مهندس و یک خلبان روس در آن قرار دارد. در حال حاضر از این کلیسای زیبا تنها به عنوان فروشگاه صنایع دستی استفاده می‌شود و کاربری مذهبی ندارد.

ما در این مقاله 7 کلیسای برتر ایران را به شما معرفی کردیم، اگر تمایل دارید از این کلیساها دیدن کنید به قسمت کلیساها در سایت ما مراجعه کنید.